تلاش برای تجاری سازی نوآوری ها؛ ماموریتی برای رَبع رشیدی

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از ایرنا 

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، ششمین جشنواره و نمایشگاه نوآوری و فناوری ربع رشیدی (رینوتکس/rinotex 2018) روز پنجشنبه (دهم آبان) در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تبریز با حضور شماری از مسئولان کشوری از جمله وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و مقامات محلی مانند امام جمعه تبریز و استاندار آذربایجان شرقی آغاز شد. این جشنواره و نمایشگاه با هدف میزبانی از فناوران و نوآوران در چهار محور ایده ‌های فناورانه، توسعه و تجاری‌ سازی فناوری، فروش محصولات دانش‌ بنیان و نیازمندی ‌های فناورانه تا پایان امروز -دوشنبه (14 آبان) برپاست.
نمایشگاه ربع رشیدی که تاریخچه آن به سال 84 بر می گردد، اول بار در آن سال با نام نمایشگاه فناوری های پیشرفته ایران برگزار شد و دومین دوره آن بعد از وقفه ای 10 ساله در سال 93 به نام نمایشگاه فناوری های نو و پیشرفته و دوره های سوم و چهارم نیز به همین نام در سال های 94 و 95 میزبان علاقمندان بود.
اما نام رَبع رشیدی از دوره پنجم به نام نمایشگاه افزوده شد و در سال 96 پنجمین نمایشگاه نوآوری و فناوری ربع رشیدی به نام rinotex 2017 با ترکیبی از innovation و technology و افزودن حرف r در ابتدای آن برای نمایندگی رَبع رشیدی برگزار شد.
رَبع رشیدی بنایی تاریخی در شهر تبریز است؛ حدود ۷۰۰ سال پیش دانشگاهی به ‌نام رشیدالدین فضل‌ الله همدان، وزیر غازان خان از حکمرانان وقت آن دیار تاسیس شد، در آن زمان این دانشگاه شامل چهار دانشکده بود که در چهارطرف آن قرار داشت و نام اربع یا چهار عربی را به خود اختصاص داد و در نهایت، این مکان به نام ربع رشیدی شهرت یافت.

***ششمین نمایشگاه ربع رشیدی از زبان آمار
به گفته رئیس ستاد جشنواره و نمایشگاه نوآوری و فناوری ربع رشیدی، این نمایشگاه در 17 حوزه تخصصی شامل نوآوری و فناوری های کشاورزی و زیستی، انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی، آب، مهندسی پزشکی و علوم شناختی، صنایع نساجی و پوشاک، نانو، ارتباطات، الکترونیک و میکروالکترونیک، صنایع خودرو و قطعه سازی ماشین، اطلاعات و ارتباطات، صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی، کامپوزیت، مصالح ساختمانی و راه سازی، نرم و هویت سازی، فعالیت های پژوهشی و فناورانه دانش آموزی، شهر هوشمند، صنایع دفاعی و تکنولوژی های آموزشی و مهارت برپا شده است.
علی جهانگیری در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: امسال بیش از یکهزار و 700 طرح از 27 استان کشور و 5 کشور خارجی شامل سوئیس، ترکیه، چین، آذربایجان و مالی به دست ما رسید که بعد از غربالگری توسط یکصد داور متخصص، در حدود 1700 غرفه در دو سالن امیرکبیر و پروین اعتصامی محل نمایشگاه بین المللی تبریز جایابی شدند.
وی در مورد روند پذیرش طرح ها گفت: ما معمولا از صاحبان فناوری شامل افراد حقیقی و حقوقی در نمایشگاه طرح می پذیریم، بنابراین افراد می تواند به شکل مستقل یا از مجموعه پارک های علم و فناوری و مراکز رشد و حتی شرکت های دانش بنیان خصوصی در نمایشگاه شرکت کنند.
معاون اقتصادی استاندار آذربایجان شرقی در مورد بخش مسابقه ای و جشنواره در رینوتکس 2018 نیز گفت: حدود 250 طرح در بخش مسابقه شرکت کرده اند که در دو مرحله با استفاده از متخصصان هر حوزه داوری شده اند و در انتها طرح های برتر در 4 حوزه شامل واحدهای صنعتی غذا و دارو، الکتروتیک، شهر هوشمند و سه فناور برتر کل جشنواره معرفی می شوند که توانسته ایم از حامیان مالی خصوصی برای تقدیر از این فناوران کمک بگیریم.

***نمایشگاهی بی نظیر از جهت ارائه نوآوری ها
معاون آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز که برای افتتاح این نمایشگاه به تبریز سفر کرده بود در مورد این نمایشگاه گفت: نوآوری و فناوری در هزاره سوم که اکنون 18 سال آن گذشته است، به معنای بها دادن به توسعه پایدار است. یعنی همزمان با توسعه، منابع و محیط زیست را نیز برای نسل های آینده حفظ کنیم.
دکتر برات قبادیان اضافه کرد: این امر فقط با نوآوری و تولید محصولات هوشمند ممکن است و مفهوم هوشمندی را به خوبی در این نمایشگاه می توان دید و از این حیث نمایشگاه ربع رشیدی بی نظیر است.
وی ادامه داد: هوش مصنوعی و محصولات هوشمند تنها راه فایق آمدن بر مشکلات فعلی در زمینه از دست دادن منابع و تخریب محیط زیست است و رسیدن به چنین دستاوردی از راه همین نمایشگاه ها و ارائه فناوری و نوآوری های جدید ممکن است.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: در کشور فعالیت های خوبی برای تبدیل علم به محصول آغاز شده است ولی باید با برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره ها و اقدامات نظیر آن حرکت اقتصاد منبع محور به اقتصاد دانش محور را تسریع ببخشیم.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی نیز در آیین افتتاحیه این نمایشگاه از تغییر روند تولید دانش سخن گفت و افزود:
نوآوری الگوی تولید دانش است و روندی که طی آن دانشگاه تنها سازمان منحصرکننده تولید دانش بود، امروز دیگر تغییر کرده و در الگوی دوم مصرف کنندگان دانش روی تولید دانش تاثیر می گذارند. باید با تفکر جدید و تغییر الگوهای ذهنی به دانشگاه نگاه کنیم که از آن نوآوری و خلاقیت حاصل شود.
دکتر محمد مهدی طهرانچی اضافه کرد: نوآوری محیط جدیدی است که در آن دانش به ثروت باید تبدیل شود و نمایشگاه های فناوری و نواوری به طور کلی و نمایشگاه ربع رشیدی یکی از حلقه های گمشده نوآوری است.‌

***سرانجام طرح ها در رَبع رشیدی چه می شود؟
یکی از شرکت کنندگان در این نمایشگاه که با ارائه دستگاه تیوب لیزر سیلد گاز کربنیک در حوزه نوآوری و فناوری های ارتباطات، الکترونیک و میکروالکترونیک حاضر است، در مورد آن گفت: امسال از نظر برنامه ریزی و تقسیم بندی ها نمایشگاه به شکل بهتری برگزار شده است.
ساجد خلیفه که برای تجاری سازی طرح خود سرمایه گذار خارجی داشته است، افزود: از نظر من، طرح هایی که در نمایشگاه هست هنوز آماده تجاری سازی نیستند و بیشتر نمونه های دانشجویی هستند و هنوز سطح آمادگی فناوری TRL آنها به اندازه ای نیست که بتوان روی آن سرمایه گذاری کرد یا به نمونه صنعتی نرسیده اند.
در همین حال علیرضا و فرهاد جدیری از شرکت دانش بنیان ماندگار تدبیر ارک ایرانیان که با ارائه فناوری دستگاه عکاسی 360 درجه در بخش شهر هوشمند در این نمایشگاه شرکت کرده اند، معتقدند نمایشگاه از نظر فناوری های ارائه شده در سطح مناسبی نیست ولی بدتر از آن از نظر برنامه ریزی شرایط برای شرکت کنندگان خوب نبوده است.
فرهاد جدیری که همراه با همکارش طرح خود را با هزینه شخصی تولید کرده اند، در این مورد به خبرنگار ایرنا گفت: ما حدود 16 ساعت قبل از افتتاحیه نمایشگاه، غرفه را تحویل گرفتیم و به ما اجازه غرفه سازی هم ندادند که هم وقت کم بود و هم نتوانستیم طراحی مد نظر خود را انجام دهیم.
وی افزود: از نظر واحدهای فناور هم مثلا در بعضی بخش ها یک غرفه متعلق به شرکتی است که فقط طراحی سایت می کند که این اصلا نوآوری به حساب نمی آید و در این نمایشگاه ها باید شاهد نوعی ابتکار در هر حوزه ای باشیم که قبل از آن وجود نداشته است.
این فعال حوزه فناوری اطلاعات که در نمایشگاه اینوتکس 2018 (14 تا 16 تیر- تهران) نیز شرکت کرده است، گفت: با اینکه بازدیدکنندگان از نمایشگاه اینوتکس باید برای ورود هزینه ای می پرداختند، بازدیدها خوب بود و بیشتر افراد متخصص از آن بازدید می کردند و ما حتی فروش هم داشتیم، ولی در این نمایشگاه بیشتر افراد غیرمتخصص آمده اند که نه برای آنها و نه برای شرکت کنندگان مفید نیست.
یک دانشجوی رشته الکترونیک دانشگاه آزاد تبریز هم که با ارائه یک ربات امدادگر در نمایشگاه شرکت کرده است در مورد میزان حمایت ها از طرح های ارائه شده گفت: ما با این ربات در مسابقات ربوکاپ امسال هم شرکت کرده و رتبه آورده ایم.
بهرام رضایی ادامه داد: این ربات مین یاب است و مصارف زیادی در زمینه صنایع دفاعی دارد، با وزارت دفاع هم گفت وگو کردیم ابتدا قول هایی داده اند ولی هنوز عملی نشده است.
وی که با استفاده از بودجه محدود مرکز تحقیقات رباتیک دانشگاه با یک گروه مکاترونیک این ربات را تکمیل کرده است، اضافه کرد: در نمایشگاه ربع رشیدی هم رئیس دانشگاه آزاد از این طرح حمایت کرد، ولی بودجه ما برای توسعه این ربات ها بسیار کم است و این گلایه را هم به او منتقل کردیم.
به گزارش خبرنگار ایرنا در حالیکه هدف اصلی و اساسی از برگزاری نمایشگاه های فناوری و نوآوری ابتدا ارائه نوآوری های انجام شده و در مرحله بعدی کسب سرمایه گذار برای این محصولات و تجاری سازی و ورود این محصولات به بازار داخلی و خارجی به نظر می رسد، توجه به آمار سال های گذشته نمایشگاه ربع رشیدی نیز می تواند در این زمینه مفید باشد.
بر اساس آمار مسئولان برگزاری نمایشگاه در سال 95 (در حجم نمونه 200 طرح) در سه سطح فناوری 7 درصد از طرح ها به راه اندازی کسب و کار منجر شده، 11.5 درصد عقد قرارداد و 5 درصد فروش یا اعطای امتیاز. این آمار در سال 96 نیز (در حجم نمونه 267 طرح) اینگونه است؛ 16.4 درصد به راه اندازی کسب و کار، 6.7 درصد عقد قرارداد و 1.1 درصد فروش یا اعطای امتیاز.
نگاهی مختصر به همین آمار و مقایسه آن با آمار طرح های واصله به دبیرخانه نمایشگاه و جشنواره (1732 طرح در سال 96 و 1713 طرح در سال 95 و حدود 1700 طرح در سال 97) نشان می دهد با اینکه ربع رشیدی در جذب فناوری ها و نوآوری ها از استان های مختلف به ویژه از مراکز علمی و تحقیقات نزدیک به استان آذربایجان شریقی موفق بوده، این نمایشگاه هنوز نتوانسته است به محلی برای جذب سرمایه گذاران و ارائه نیازهای فناورانه و در نهایت تجاری سازی محصولات تبدیل شود.
از طرف دیگر نمایشگاه امسال و حتی نمایشگاه های سال های قبل با حمایت و دیدار مسئولان کشوری و منطقه ای روبرو بوده است، امسال وزیر صنعت و یکی از معاونان وی، همچنین رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، استاندار آذربایجان شرقی و نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی آن را افتتاح کردند. سال گذشته نیز دبیر کل شورای عالی عتف و معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم همچنین معاون آموزش و پژوهش وزیر صنعت در مراسم افتتاحیه و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در اختتامیه آن حضور داشتند ضمن اینکه در روزهای نمایشگاه نیز روسای دانشگاه ها، پارک های علم و فناوری و معاونان وزارتخانه های صنعت، معدن، تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری نیز از آن بازدید کردند.
انتظار می رود تلاش های مسئولان برگزاری این نمایشگاه که در منطقه اعتبار خوبی کسب کرده است به سمتی هدایت شود که فناوران با تمایل و امید بیشتری برای کسب سرمایه گذار شرکت کنند، از دیگر سو طرح ها با دقت بررسی و پذیرفته شود که در سطح آمادگی فناوری بالا برای شرکت در نمایشگاه پذیرش شود تا سرمایه گذاران و شرکت های تخصصی فعال در هر یک از حوزه ها به امید یافتن آخرین نوآوری های قابل تبدیل به محصول از نمایشگاه بازدید کنند.
علمی**9157*2017