پایبندی به اخلاق شرط توسعه کارآفرینی

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از ایرنا 

از دیدگاه آنان جامعه را کارآفرینان می سازند و اگر اخلاق، انصاف، مسوولیت پذیری، وجدان کاری و نفع همگانی موردنظر کارآفرینان قرار گیرد، بدترین شرایط اقتصادی نیز نمی تواند مانع پیشرفت آنان شود و جامعه از کار این افراد سودمند می شود.
کارآفرینی همان فرآیند ایجاد کسب و کار بر مبنای ایده نوین است، کارآفرینان ایده خود را تجاری کرده و بر پایه آن با راه اندازی شرکت یا به راه انداختن کارگاه، وارد عرصه بازار و رقابت می ‌شوند و خود را برای هر شرایطی آماده می کنند.
مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: کارآفرینی را باید از اشتغال جدا کرد و نقش اخلاق را در خود کارآفرینی بررسی کرد، اخلاق، قانون، کارآفرینی و اشتغال پیوند چند سویه با یکدیگر دارند که نبود هر یک روی بخش های دیگر اثر می گذارد.
جابر نوبخت اظهار داشت: زمانی که اخلاق در کنار قانون قرار داشته باشد، فضا ایده آل است و اشتغال پایدار نیز به وجود می آید.
وی افزود: وقتی اخلاق کارآفرینی به وجود نیاید و کارآفرین فقط منفعت و سود مالی را در نظر بگیرد، این موضوع باعث می شود اشتغال نیز از بین برود.
وی گفت: بدترین حالت زمانی است که بی اخلاقی و بی قانونی با یکدیگر ترکیب و حاکم شود، در این فضا کارآفرینی، اخلاق، قانون و اشتغال وجود نخواهد داشت، وقتی بی اخلاقی و بی قانونی در جامعه رواج پیدا کند، دیگر کارآفرینان دنبال کارآفرینی نخواهند بود و دنبال واسطه گری، دلالی و مافیای اقتصادی هستند.
مسئول علمی کمیته کارآفرینی بسیج اساتید خراسان رضوی افزود: در شرایطی که کارآفرینی در جامعه ایجاد می شود اما قانونی برای آن وجود ندارد، فضا برای اشتغال بهتر است، فقط بستگی به شخصیت کارآفرین دارد که اخلاقی عمل کند و کارها را به خوبی پیش ببرد.
این مدرس کارآفرینی گفت: فضایی که تشریح شد، بازار قدیم را در کشور تداعی می کند، در این بازار قانونی وجود نداشت و ارتباطات بین کارگر و کارفرما به صورت استاد و شاگردی بود، در این فضا اخلاق رعایت می شد و سالهای سال شاگرد زیر دست استاد کار می کرد و در نهایت خود کارآفرینی مستقل می شد.

* عوامل بروز بی اخلاقی در کارآفرینی
مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی گفت: اخلاق در کارآفرینی به معنای داشتن تعهد و مسوولیتی است که یک کارآفرین می پذیرد یعنی وی در هر شرایط اقتصادی ریسک می کند و فعالیتی را آغاز می کند و مسوولیت همه عواقب آن را می پذیرد.
وی افزود: جامعه ایده آل کارآفرین، اخلاق مدار جامعه ای است که کارآفرینان آن با توجه به بروز هر شرایط اقتصادی خود را نبازند و نیروهای انسانی زیرمجموعه خود را بیکار نکنند، از منفعت خود بگذرند اما اشتغال را حفظ کنند.
نوبخت ادامه داد: اخلاق و کارآفرینی لازم و ملزوم همدیگر هستند و وقتی قانون خوبی این دو را در کنار هم همراهی کند باعث توسعه اشتغال می شود.
وی با بیان اینکه هم قانون خوب و هم قانون بد در حوزه کارآفرینی وجود دارد، افزود: براساس قانون میزان حقوقی که به کارگر اختصاص یافته است، با توجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور، مناسب نیست از طرف دیگر در این شرایط حقوق قانونی کارگر برای کارفرما زیاد از حد است.
وی ادامه داد: قانون، کارفرما را ملزم به رعایت قانون و پرداخت حقوق قانونی کارگر می کند، از سوی دیگر بازار تضمین شده ای برای فروش محصولات در اختیار کارفرما نمی گذارد لذا قانون خوبی که بین حق کارگر و حق کارفرما تناسبی ایجاد کند نداریم.
این پژوهشگر حوزه کارآفرینی گفت: مهمترین عامل بروز رفتارهای غیراخلاقی در حوزه کارآفرینی عدم آموزش و ترویج فرهنگ کار و کارآفرینی و اخلاق و کسب و کار است.
وی اظهار داشت: ناآشنایی فعالان کسب و کار با قوانین و مقررات و حقوق خود، فعالیت های زیرزمینی برخی از کسب و کارها، عدم اعمال دقیق استانداردهای تولیدی و خدماتی، انحصار تولید و عرضه برخی کالاها و خدمات، تشدید رقابت در حوزه کارآفرینی و معرفی نکردن الگوهای اخلاقی از دیگر ریشه های بروز رفتارهای غیراخلاقی در حوزه کارآفرینی است.
وی افزود: تعدد مراحل اداری، پیچیدگی و بوروکراسی زائد و ناکارآمد، ورود افراد غیرمتخصص و بی تجربه و حاکمیت واسطه گری و دلالی به جای تولید و کار مولد نیز می تواند موجب بروز رفتارهای غیراخلاقی در کارآفرینی شود.

* زمینه بروز رفتارهای غیراخلاقانه در کارآفرینی
این مدرس دانشگاه زمینه های رفتارهای غیراخلاقی در حوزه کارآفرینی را، ربا و نزول خواری که بر اثر فشار بر بدهکار و فرصت ندادن به وی بوجود می آید، نداشتن صداقت و سوء استفاده از بیت المال و منابع عمومی ذکر کرد.
وی گفت: تبعیض جنسیتی کارفرمایان و عدم پرداخت منصفانه به نیروی کار که در اثر عدم همکاری امور صنفی و تعهد نداشتن به قوانین حقوقی یا یا بر اثر کلاهبرداری و پولشویی در کارآفرینی و عدم رعایت حقوق معنوی بوجود می آید را می توان از دیگر زمینه های رفتارهای غیراخلاقی در حوزه کارآفرینی برشمرد.
وی افزود: از طرفی می توان این رفتارهای غیراخلاقی را در فرار مالیاتی، پرداخت نکردن حقوق اسلامی و دینی مانند خمس و زکات، خلف وعده، درج اطلاعات غیرواقعی و تداوم نداشتن کیفیت پس از دستیابی به سهم بازار مشاهده کرد.
نوبخت اظهار داشت: کارآفرینی انواع مختلف دارد، یک کارآفرین اجتماعی هیچ گاه دنبال سود و منفعت خود نیست و فقط اخلاقمدار است و نفع جامعه را تامین می کند.
وی گفت: یک کارآفرین بی اخلاق، کارخانه خود را می فروشد و پول حاصل از آن را در بانک سپرده گذاری می کند و سودش را می گیرد، در مقابل عده ای را بیکار کرده و تبدیل به یک نیروی غیرکارآفرین برای جامعه می شود.
وی افزود: عده ای نیز کارآفرین می شوند اما مسئولیت اجتماعی خود را در نظر نمی گیرند و در ظاهر فعالیت کارآفرینانه خود، با بی اخلاقی عده ای را بیکار کرده و اشتغال را از بین می برند.
وی اظهار داشت: به عنوان مثال ایجاد فروشگاه های زنجیره ای در ظاهر کارآفرینی و فعالیتی سودمند است اما در باطن هر فروشگاه، 50 فروشگاه کوچک را از بین می برد و چندین نفر را بیکار می کند.

* مشکلات حوزه کارآفرینی
این پژوهشگر درباره مشکلات حوزه کارآفرینی در ایران گفت: نوسانات ارزی، تسهیلات بانکی، عدم حمایت برخی نهادها از کارآفرینان، عدم شناخت کافی کارآفرینان از قوانین، عدم توزیع مناسب امکانات و محصولات باعث بوجود آمدن مشکلاتی برای کارآفرینان و ترویج بی اخلاقی در جامعه شده است.
وی افزود: این مشکلات باعث می شود کارآفرینان در ابتدا دچار کمبود سرمایه شوند، برای جبران این کمبود ربا بگیرند، برای به دست آوردن درآمد از کیفیت یا کمیت تولید خود بکاهند و حقوق مصرف کننده را پایمال نمایند یا از حقوق کارگران کم کنند.
این پژوهشگر در حوزه کارآفرینی اظهار داشت: اگر شرایط اجتماعی و محیطی حمایت گر کارآفرینی نباشند، کارآفرین برای حفظ اشتغال و سرمایه خود تبدیل به کارآفرین بی اخلاق می شود و این نوع بی اخلاقی در همه بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشاهده می شود.
دارنده دکترای حوزه کارآفرینی افزود: سازمان های حمایت کننده باید مشکلات کارآفرینان را احصا کنند و قوانین تسهیل گری که در جهت پیشرفت کارآفرینی است را اعمال نمایند، قوانین باید در جهت تسهیل کارآفرینی باشد زیرا اخلاقمداری باعث می شود که خیلی از مشکلات موجود در بازار بوجود نیاید.
نوبخت اظهار داشت: بسیاری از مشکلات در شرایط فعلی اقتصاد کشور نتیجه بی اخلاقی هاست، بی اخلاقی هایی که با تدوین قوانین مناسب و حمایت گر می توانست بوجود نیاید.

* پیامدهای بی اخلاقی در کارآفرینی و راهکارها
مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی، پیامدهای بی اخلاقی ها در حوزه کارآفرینی را کاهش کیفیت محصول، افزایش رقابت ناسالم، کاهش رشد اقتصادی، اضافه شدن بیکاری و فقر، کاهش سرمایه گذاری و افزایش فساد و بی ثباتی اقتصادی و تشدید رکود کسب و کار دانست.
نوبخت اظهار داشت: برای جلوگیری از بروز بی اخلاقی ها در کارآفرینی باید اخلاق کسب و کار و کارآفرینی، چارچوبی متعادل و پیوند سیستمی با دیگر ابعاد اقتصاد داشته و هدف نهایی آن فقط انسانیت و اخلاق کارآفرینی باشد.
وی گفت: از منظر اسلامی اخلاق کسب و کار از دو بخش ارزشی- عقیدتی و سازمانی- حقوقی تشکیل می شود، این اخلاق کارآفرینی در اسلام، مکمل اخلاق کسب و کار در دیگر بخشهای اقتصادی است و عنصر اجتماعی به آن پویایی می بخشد.
وی اظهار داشت: با در نظر گرفتن پیچیده تر شدن روز افزون فرآیند کارآفرینی و افزایش میزان کارهای غیراخلاقی، غیرقانونی و غیرمسئولانه در محیط های کاری، کارآفرینان می توانند با ایجاد یک برنامه اخلاق مدارانه فرآیند کارآفرینی و محیط کسب و کار را مدیریت کنند.
وی ادامه داد: تدوین و اعمال منشور اخلاقی، نهادینه سازی مشتری مداری، آموزش مستمر، بازنگری قوانین و ارائه قوانین اخلاقی و ارزشی می تواند اخلاق کارآفرینی و کسب و کار را در جامعه توسعه دهد و باعث فضای اخلاقی در این حوزه شود.

* کارآفرینان اخلاق مدار از دانشگاه ها متولد می شوند
اغلب افراد بیشتر روحیه 'کارمندی' دارند تا کارآفرینی که ریشه این مشکلات به ضعف ساختاری بازمی گردد به نحوی که مراکز آموزشی آن طور که باید دانش آموزان یا دانشجویان را خلاق و ایده پرور پرورش نداده اند تا خود فرصت شغلی ایجاد کرده و به جامعه نفع برسانند.
معاون اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: کارآفرینان اخلاقمدار از دانشگاه ها و مراکز آموزشی متولد می شوند و معلمان و استادان دانشگاه در این حوزه نقش مهمی ایفا می کنند.
محمد امین بابایی اظهار داشت: باید بیاندیشیم که چرا آمار بیکاری دانش آموختگان دانشگاه ها افزایش یافته است و چرا باید جوانان بعد از دانشگاه نتوانند از دانشی که آموخته اند برای بدست آوردن شغل استفاده کنند.
وی بیان کرد: انگشت اتهام در این موضوع به دانشگاه ها دراز می شود که دانشجوی کارآفرین تربیت نکرده اند، هنوز دانشگاه های ایران در رده های نسل اول و دوم دست و پا می زنند و تبدیل به نسل های سوم و چهارم نشده اند.
وی گفت: مهمترین مشکل دانشجویان دانشگاه های ایران این است که یاد نگرفته اند برای خود هدفگذاری کنند، یاد نگرفته اند که برای آینده خود برنامه ریزی کنند و مسیر رسیدن به شغل مورد نظر خود را بیابند و براساس آن حرکت کنند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: کلاس های درس باید محل آموزش کارآفرینی و ایجاد هدف و انگیزه برای شغل دانشجویان باشد، دانشجو باید یاد بگیرد که خلاقیت های خود را در بهره گیری مناسب از دانشش بروز دهد و کارآفرین شود.
بابایی تاکید کرد: باید در دانشگاه ها کرسی های آزاداندیشی در حوزه کارآفرینی ایجاد شود، از کارآفرینان موفق دعوت شود که در این کرسی های آزاداندیشی شرکت کنند و راه و رسم موفقیت خود را برای دانشجویان بازگو نمایند.
وی بیان کرد: اساتید دانشگاه به خوبی می توانند آغازگر کارآفرینی سازمانی در دانشگاه ها باشند، به این معنا که اگر دانشجو ایده کارآفرینی هم نداشت، وقتی آموزش های کارآفرینی را در دانشگاه آموخته باشد، اگر بعد از دانش آموختگی به استخدام یک شرکت به عنوان نیروی کار درآید، در جایگاه کارگری خود کارآفرین باشد.
وی افزود: دولت به سوی کوچک شدن پیش می رود و دیگر استخدام دولتی معنا پیدا نمی کند و باید دانشجویان کارآفرین در دانشگاه ها تربیت کرد.
بابایی اظهار داشت: یکی از مشکلات بخش خصوصی در استان نبود مدیران کارآفرین است، صنعت استان پویا نیست و نتوانسته به نحو مطلوب وارد عرصه فناوری شود.
وی گفت: دلیل کندی و ایستایی صنعت خراسان رضوی این است که بخش خصوصی موفق نشده از دانشی که در دانشگاه ها تولید می شود برای به روز رسانی تولید و پویایی آن بهره گیرد.
بابایی اظهار داشت: فرهنگ کارآفرینی و کارآفرینی اخلاق مدارانه باید از دبستان به دانش آموزان تدریس شود و دولت نیز به این نتیجه رسیده و حرکت هایی را آغاز کرده است.
معاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: به منظور توسعه دانش کارآفرینی در مراکز آموزشی، برای نخستین بار با همکاری آموزش و پرورش، در تابستان امسال کمپ کارآفرینان نوجوان استان راه اندازی شد که در ادامه این طرح باشگاه کارآفرینان نوجوان نیز راه اندازی می شود.
وی بدترین نوع تامین مالی برای کارآفرینی را پرداخت تسهیلات دانست و افزود: باید دانشجویان در دانشگاه ها روشهای جدید تامین مالی را بیاموزند، کارآفرینان بسیاری هستند که به مسئولیت اجتماعی خود واقف می باشند اما هنوز آنان را شناسایی نکردیم و کارآفرینی را فقط در گرو تامین مالی می دانیم.
وی اظهار داشت: پول حرف اول را در کارآفرینی نمی زند بلکه اول ایده است که کارآفرینی را خلق می کند و سپس برای تجاری سازی ایده ها نیاز به تامین مالی احساس می شود.
معاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی در خصوص کمکهای دولت به کارآفرینان گفت: هم اکنون طرح توسعه مشاغل روستایی در کشور اجرا می شود و تاکنون برای ایده های کارآفرینانه و طرح های اقتصادی دارای توجیه در استان بیش از 200 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است.
بابایی اظهار داشت: دولت برای ارتباط بین صنعت و دانشگاه و تقویت مهارت آموزی دانشجویان، طرح مهارت آموزی در محیط کار را برای دانش آموختگان دانشگاه ها اجرا کرده که در این طرح آنان به مدت 6 ماه در کارگاه ها و واحدهای تولیدی فعالیت می کنند و کمک هزینه کارورزی دریافت می نمایند.
وی افزود: در صورت رضایت کارفرما از کار آنان و ادامه کار در کارگاه می توانند به مدت 2 سال از معافیت سهم بیمه کارفرما برخوردار شوند.
نرخ بیکاری خراسان رضوی در بهار امسال 10.7 درصد و نرخ مشارکت اقتصادی استان در این مدت 43.5 درصد گزارش شده است.
هدفگذاری امسال استان ایجاد 110 هزار فرصت شغلی است که تاکنون حدود 65 هزار شغل ایجاد شده است.
7489 / 6053