نقش اتاق‌های بازرگانی در اقتصاد

نقش اتاق‌های بازرگانی در اقتصاد

اقتصاد ایران با دو چالش اساسی دولتی و نفتی‌بودن مواجه است. این دو چالش باعث شده است که شاهد بهره‌وری پایین، عدم شفافیت و عدم رقابت در اقتصاد کشور باشیم. در این شرایط اتاق‌های بازرگانی که به‌عنوان نماینده بخش‌خصوصی در حاکمیت به رسمیت شناخته شدند به هر میزان که به «تقویت جایگاه بخش‌خصوصی» و «افزایش بهره‌وری» کمک کنند، می‌توانند مدعی اثرگذاری در اقتصاد باشند.

شنبه 27 بهمن 1397 ساعت 3:47

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از دنیای اقتصاد 

نقش اتاق‌های بازرگانی در اقتصاد

اما این اتفاق‌نظر وجود دارد که اتاق‌های بازرگانی نتوانسته‌اند در این دو بخش تاثیرگذار باشند. در واقع اتاق‌های بازرگانی از دو منظر دارای مشکل هستند، اول از منظر «مسائل درونی و سازمانی اتاق» و دوم از منظر «قانونی». این سوال وجود دارد که اتاق‌های بازرگانی با توجه به ظرفیت قانونی‌شان چقدر می‌توانند در اقتصاد کشور موثر باشند و از سوی دیگر براساس قانون چه وظایفی را برعهده دارند. به‌طور کلی، قانون برای تشکل‌هایی مانند اتاق بازرگانی ۳ وظیفه اصلی را تعیین کرده است. اولین وظیفه اتاق «نمایندگی اعضا» است. اتاق‌های بازرگانی نماینده اعضای خود هستند، اما نکته قابل‌تامل در این بخش از وظیفه اتاق این است که بیشتر اعضای اتاق کسانی هستند که با تجارت خارجی سروکار دارند و بنابراین اگر اتاق را نماینده تمامی بخش‌خصوصی کشور بدانیم تا حدودی اغراق کرده‌ایم. بیشتر اعضای اتاق در زمینه صادرات و واردات فعال هستند و طبیعتا اتاق‌ها نمی‌توانند بعضی از بخش‌های اقتصاد را نمایندگی کنند، البته بخشی از تشکل‌های مرتبط این امکان را دارند که مسائل مربوط به سایر اعضا را پوشش دهند.

دومین وظیفه اتاق «توانمندسازی» اعضای خود است و سومین وظیفه آن «شبکه‌سازی و بازارسازی» برای اعضا تعریف شده است. اتاق‌های بازرگانی به دلیل فضای نامساعد کسب‌وکار تلاش کرده‌اند که برای منافع اعضا و رفع موانع و مشکلات آنها اقداماتی را انجام دهند که در سال‌های اخیر کارهای خوبی در زمینه «توانمندسازی»، «موضوعات آموزشی» و «اطلاع‌رسانی» در اتاق‌ انجام شده است. اما می‌توان گفت که اتاق‌های بازرگانی تقریبا در بخش شبکه‌سازی و بازارسازی کاری انجام نداده‌اند. البته در این بخش اتاق‌های مشترک بازرگانی اقداماتی را انجام داده‌اند، اما به دلیل عدم حمایت اتاق بازرگانی و نبود بودجه کافی، نتوانسته اند کار خاص و ویژه‌ای را صورت دهند؛ به همین جهت است که نتوانستیم کار اساسی را برای توسعه بازارهای صادراتی و حضور منسجم در بازارهای هدف سازمان‌دهی کنیم. اتاق‌های بازرگانی جسارت زیادی برای حضور موثر در بازارهای هدف نداشته‌اند و این مساله یکی از ضعف‌های اتاق به‌شمار می‌رود.

اما یکی دیگر از ضعف‌های کارکردی اتاق‌ها، به قانون برمی‌گردد. یکی از موارد مهم در این زمینه موضوع رگولاتوری است. در این بخش حاکمیت حاضر نشده است که رگولاتوری را به بخش‌خصوصی واگذار کند و برای همین اتاق‌ها هم نتوانستند در زمینه «تنظیم قوانین و مقررات»، همچنین «ساماندهی زنجیره ارزش بین تولیدکننده و مصرف‌کننده» اقدامی را انجام دهند. در واقع حاکمیت علاقه‌ای به خارج شدن رگولاتوری از دولت و مجلس نداشته و برای همین تشکل‌ها در ایران با ضعف در این بخش مواجه شدند. اما بخش مهم دیگر به سازمان درونی خود اتاق‌ها برمی‌گردد. در اتاق‌ها، تیم اجرایی و عملکرد دبیرکل بسیار حائز اهمیت است، اگر اتاق از منظر سازمانی خوب عمل کند، راندمان کاریشان هم بالا می‌رود.

از منظر دیگر کار مهم اتاق بازرگانی، اثرگذاری در اقتصاد کشور است. برای تحقق این اثرگذاری گفتمان‌سازی و حضور در شوراهایی که اتاق در آن حق رای دارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در دوره‌هایی بوده است که میزان اثرگذاری اتاق در اقتصاد زیاد بوده و اتاق‌ها نقش پررنگی در تصمیم‌سازی‌ها داشته‌اند، اما همزمان کارآیی‌شان در امور سازمانی ضعیف بوده است. در مقاطعی هم مانند دوره فعلی، کارآیی سازمانی اتاق‌ها به دلیل وجود منابع مالی مناسب بهبود پیدا کرده، ‌اتاق‌ها به‌دلیل وجود منابع مالی مناسب سازماندهی خوبی پیدا کردند اما این امر منجر به حضور موثر در صحنه اقتصاد کشور نشده است. تقریبا اتاق‌ها در هیچ مقطعی این دو ضرورت مهم را هم زمان با یکدیگر نداشته‌اند. اگر اتاق‌ها در کنار کارآیی سازمانی و چابکی هیات نمایندگان، منافع ملی را مورد توجه قرار دهند، محرم نظام باشند و حاکمیت بپذیرد که با اتاق بازرگانی کار کند، مطمئنا ضعف‌هایی که اتاق‌ها با آن روبه‌رو هستند بر طرف خواهد شد.

ارزیابی دوره هشتم اتاق

دوره هشتم اتاق بازرگانی با دولت آقای روحانی، مذاکرات برجام و لغو تحریم‌ها همزمان بود. اتاق در این زمینه تلاش‌های زیادی انجام داد اما متاسفانه همان اشتباهی را مرتکب شد که دولت آن را مرتکب شده بود. اتاق همه انرژی و تخم‌مرغ‌های خود را در سبد کار کردن با کشورهای اروپایی گذاشت. دلسوزانی در اتاق حضور داشتند که به‌طور مرتب توضیح می‌دادند که به‌جای تعامل با دولت‌ها و اتاق‌های بازرگانی کشورهای اروپایی باید روی ایرانیان خارج از کشور سرمایه ‌گذاری کنیم، چراکه بهترین راه برای سرمایه‌گذاری خارجی و عبور از تحریم‌ها بها دادن به ایرانیان خارج از کشور و به رسمیت شناختن آنها است. این مساله از جمله مواردی بود که اتاق‌ عملکرد ضعیفی در آن داشت. دومین اتفاقی که اتاق به کلی آن را فراموش کرد، امکانات، ظرفیت‌ها و توان مالی در کشورهای بلوک شرق مثل چین، سنگاپور، ‌هنگ‌کنگ و... بود. طی دو سالی که مذاکرات برجام انجام می‌شد، اتاق حتی یک هیات به این کشورها نفرستاد. برای همین کشورهای جنوب‌شرقی آسیا که در مرحله قبلی تحریم‌ها با ما مدارا و همراهی داشتند، امروز این همراهی را ندارند، چون ما فقط دنیا را در اروپا دیدم و کشورهای دیگر را فراموش کردیم. این عدم توجه یکی دیگر از ضعف‌های اتاق بازرگانی در دوره هشتم بود.

اما در دوره جدید نیز اتاق‌ها باید تلاش کنند که ارتباطات بین‌المللی ایران قطع نشود. موضع‌گیری اتاق در ارتباط با برجام و حمایت ازFATF موضع‌گیری درستی بود که صورت گرفت. اتاق در ۶ ماه گذشته موضع‌گیری‌های خوبی در این بخش داشت که قابل‌تقدیر است. اما مهم‌ترین کاری که اتاق می‌تواند برای بخش‌خصوصی انجام دهد،‌ بازارسازی برای حضور در بازارهای هدف است. کاری که می‌توانیم برای جلوگیری از رکود حاکم بر صنایع، جلوگیری از بحران اشتغال و جلوگیری از سونامی ورشکستگی در بنگاه‌های اقتصادی انجام دهیم، حضور موثر در بازارهای هدف است،‌ بنابراین هیات نمایندگان اتاق باید بیشتر از صادرکنندگان باسابقه و خوشنام تشکیل شود تا گام موثری در جهت توسعه بازارهای صادراتی موثر اتفاق بیفتد. مطمئنا حضور چنین صادرکنندگانی در هیات نمایندگان در کنار توان اتاق می‌تواند بخشی از مشکلات فعالان اقتصادی را بر طرف کند.

 

سیدحمید حسینی

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق

ثبت نظر

ارسال

نمایش‌

بی توجهی به کارکنان نفت در تعیین پاداش پایان خدمت کارکنان دولت!

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.

  • 403

2877 میلیارد دلار ثروت نفتی برباد رفته در 12 سال تحریم

برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، می‌توان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان می‌شود.

  • 408

رحیمی: در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی دیده نشده است/ معافیت برای خانوارهای کم‌درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

  • 479

اشتباه بانک مرکزی در آبان ماه

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...

  • 478

قیمت قطعات یدکی در بازار سلیقه ای شد/ خبری از نظارت نیست

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.

  • 475

کارنامه روحانی و رئیسی در کنترل تورم

«تورم را نصف و سپس تک‌رقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعده‌ای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او می‌گذرد و بررسی‌ها نشان می‌دهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بوده‌اند.

  • 397

سابقه بیمه خریدنی نیست ولی یک استثنا دارد

سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.

  • 569

مردم بیشتر چه خانه‌هایی می‌خرند؟

فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.

  • 340

اقتصاد کلان چیست؟

ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و می‌دانند که سیاست‌های دولت می‌تواند از راه‌های قابل‌توجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.

  • 387

چرا مردم تمایلی به بیمه‌های زندگی ندارند؟

یک مدیر بیمه‌ای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمه‌های زندگی، گفت: :‌ یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم می‌گیرند.

  • 532

قطار سریع السیر در بازار سکه

برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.

  • 498

نقش موثر اصناف در تنظیم بازار و توزیع کالاهای اساسی

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامه‌ای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.

  • 397

احتمال تغییر سن و سابقه بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۲/ کدام صندوقها با بودجه دولت سرپا هستند؟

دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.

  • 1746

پول مازاد فروش خودرو در بورس کالا به جیب خودروساز می‌رود؟

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.

  • 285

«زمستان سخت» پتروشیمی ایران آغاز شد

بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانه‌های نزدیک به دولت مدت‌ها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آن‌ها برای گاز ایران» را نوید می‌دادند.

  • 487

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیش‌بینی قیمت‌های آینده بر اساس بررسی قیمت‌های گذشته صورت می‌گیرد.

  • 271

وضعیت حاد در بانک های 4 استان کشور

نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.

  • 1886

بیشترین رشد قیمت سهام بانکی به سامان رسید

در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.

  • 1697

بیشترین رشد قیمت سهام انبوه سازی، املاک و مستغلات به وتوس رسید

در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.

  • 675

وصول ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات در ۷ ماه/ درآمد مالیاتی مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان شد

با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

  • 361