محدودیت‌های مقررات بانکی را چگونه ببینیم؟

محدودیت‌های مقررات بانکی را چگونه ببینیم؟

اعمال مقررات جدید در حوزه‌ تراکنش‌های بانکی و چک‌های تضمینی عمدتاً ناظر بر افزایش شفافیت مالی و انضباط پولی است که در مقابل زیان عده‌ای سفته‌باز معدود، نفع عمومی را در بر دارد.

یکشنبه 25 آذر 1397 ساعت 2:7

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران 

در یکی دو ماه گذشته بانک مرکزی مجموعه‌ای از مقررات جدید را در حوزه مبادلات داخلی و خارجی اعمال کرده است. بطور خاص در حوزه‌ مبادلات داخلی بر تراکنش‌هایی که از طریق درگاه‌های POS توسط هر کارت قابل انجام است سقف ۵۰ میلیون تومان و برای هر کد ملی نیز سقف ۱۰۰ میلیون تومان اعمال شده و تراکنش‌های بیشتر و بزرگتر به سامانه‌های بانکی مانند پایا و ساتنا با قید درج واژه «بابت» هدایت شده است. همچنین در خصوص چک‌های تضمینی مقرر شده است که پرداخت آن صرفاً در وجه گیرنده چک با قید شماره ملی صورت گیرد و لذا ظهرنویسی و انتقال آن به شاخص ثالث دیگر امکانپذیر نخواهد بود.

این اقدامات از جنبه‌های مختلف قابل تحلیل است.

 در نگاه نخست اینگونه بنظر می‌رسد که با توجه به انباشت حجم انبوهی از نقدینگی طی چند سال گذشته و رسیدن آن به حدود ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان در مهرماه امسال، این خطر وجود دارد که حتی بدون خلق نقدینگی جدید، صرفاً با افزایش سرعت گردش نقدینگی فشارهای تورمی تشدید شود. شایان ذکر است که از سال ۱۳۹۵ به سبب ازدیاد حجم نقدینگی نسبت به تولید، ‌ سرعت گردش نقدینگی به کمتر از یک بار در سال تنزل یافته است در حالی که در سال‌های دهه ۸۰ حدود ۲ بار بوده است. بدیهی است در شرایط کنونی که روزانه هزار میلیارد تومان به حجم نقدینگی اضافه می‌شود و متوسط روزانه گردش نقدینگی نیز حدود ۵ هزار میلیارد تومان است، اگر گردش نقدینگی نیز صرفاً ۲۰ درصد افزایش یابد، چه حجمی از نقدینگی سرگردان اقتصاد کلان را تهدید می‌کند. از این منظر برخی این اقدام سیاست‌گذار را صرفاً به عنوان عامل محدود کننده گردش پول و نقدینگی تلقی کرده و از آن به عنوان سرعت‌گیر پولی یاد می‌کنند.

یکی از انتقاداتی که به رویکرد فوق مطرح است این است که در تحلیل فوق به سرعت گردش نقدینگی تنها از منظر مبادلات کالاها و خدمات نهایی که در محاسبه تولید ناخالص داخلی وجود دارد توجه می‌شود. ولی مبادلات اقتصادی محدود به تولید نیست و علاوه بر آن، حجم وسیعی از معاملات مرتبط با دارایی‌های مالی و همچنین معاملات مرتبط با اقتصاد زیرزمینی نیز وجود دارد و از آنجا که این حجم معاملات در تولید ملی محاسبه نمی‌شود، در سرعت گردش نقدینگی به معنای متعارف آن وجود ندارد. در حالی که اگر بر سرعت گردش نقدینگی در حوزه معاملات متمرکز شویم بسیار بزرگتر از سرعت گردش نقدینگی در حوزه تولید و درآمد ملی خواهد بود.

بنابراین برای قضاوت صحیح ضروری است که آماری از حجم تمام معاملات انجام شده در جامعه داشته باشیم. اما بنظر این کار نیز شدنی نیست. چرا که هر چند که معاملات رسمی مانند املاک و مستغلات و بورس اوراق بهادار ثبت می‌شود اما بخش عمده‌ای از دیگر معاملات دارایی‌های مالی و کلیه معاملات مربوط به اقتصاد زیرزمینی ثبت نشده و بر همین اساس قابل پیگیری نیست. بدیهی است در شرایط عدم شفافیت و نبود اطلاعات طرفین معامله و موضوع معامله، خطرات متعددی اقتصاد کلان کشور را تهدید می‌کند. در حوزه اقتصاد زیرزمینی معاملات مربوط به قاچاق کالا و مواد مخدر عمده‌ترین آن است. در حوزه دارایی‌های مالی نیز حجم انبوه معاملات سفته‌بازی طلا و ارز و خروج سرمایه مواردی هستند که بخشی از آثار مخرب آن در شش ماهه نخست امسال بر اقتصاد کشور هویدا شده است. علاوه بر این مباحث، به مضرات مربوط به فرار مالیاتی و پولشویی از قبل این معاملات نیز باید توجه داشت.

از این منظر اقدام بانک مرکزی در اعمال محدودیت‌ها و مقررات جدید بر تراکنش‌های مالی، به ویژه با توجه به رهگیری کد ملی و هدایت تراکنش‌های بزرگتر به سیستم بانکی، در درجه اول نه با هدف کاهش سرعت گردش نقدینگی بلکه عمدتاً ناظر بر افزایش شفافیت و انضباط پولی و مبارزه با آثار مخرب تقاضاهای سفته‌بازی ارز و همچنین پولشویی است و به همین جهت است که کماکان دیگر ابزارهای بانکی در اختیار کارگزاران بخش حقیقی اقتصاد وجود دارد. اعمال این مقررات در کنار سایر اقدامات تکمیلی بازارساز، هر چند که با تاخیر زیاد همراه بوده است، اما سبب شده که طی یک ماه گذشته نرخ ارز روندی نزولی را در پیش گیرد و به سمت کانال‌هایی سوق یابد که قرابت بیشتری با واقعیت‌های اقتصاد ایران دارد و در نتیجه توانسته است تا حدودی آرامش روانی را به فعالین واقعی بازار و زندگی مردم بازگرداند.

درس بزرگ این آثار برای سیاست‌گذار و نهادهای حاکمیت این است که اگر زیرساخت‌های مرتبط به شفافیت اطلاعاتی معاملات و مراودات اقتصادی در جامعه‌ای نهادینه شود بسیاری از نوسانات اقتصادی و به تبع آن رانت‌های ناشی از آن حذف می‌شود.

مهدی هادیان

منبع : ایبِنا

ثبت نظر

ارسال

نمایش‌

بی توجهی به کارکنان نفت در تعیین پاداش پایان خدمت کارکنان دولت!

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.

  • 403

2877 میلیارد دلار ثروت نفتی برباد رفته در 12 سال تحریم

برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، می‌توان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان می‌شود.

  • 408

رحیمی: در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی دیده نشده است/ معافیت برای خانوارهای کم‌درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

  • 479

اشتباه بانک مرکزی در آبان ماه

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...

  • 478

قیمت قطعات یدکی در بازار سلیقه ای شد/ خبری از نظارت نیست

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.

  • 475

کارنامه روحانی و رئیسی در کنترل تورم

«تورم را نصف و سپس تک‌رقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعده‌ای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او می‌گذرد و بررسی‌ها نشان می‌دهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بوده‌اند.

  • 397

سابقه بیمه خریدنی نیست ولی یک استثنا دارد

سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.

  • 569

مردم بیشتر چه خانه‌هایی می‌خرند؟

فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.

  • 340

اقتصاد کلان چیست؟

ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و می‌دانند که سیاست‌های دولت می‌تواند از راه‌های قابل‌توجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.

  • 387

چرا مردم تمایلی به بیمه‌های زندگی ندارند؟

یک مدیر بیمه‌ای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمه‌های زندگی، گفت: :‌ یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم می‌گیرند.

  • 532

قطار سریع السیر در بازار سکه

برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.

  • 498

نقش موثر اصناف در تنظیم بازار و توزیع کالاهای اساسی

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامه‌ای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.

  • 397

احتمال تغییر سن و سابقه بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۲/ کدام صندوقها با بودجه دولت سرپا هستند؟

دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.

  • 1755

پول مازاد فروش خودرو در بورس کالا به جیب خودروساز می‌رود؟

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.

  • 285

«زمستان سخت» پتروشیمی ایران آغاز شد

بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانه‌های نزدیک به دولت مدت‌ها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آن‌ها برای گاز ایران» را نوید می‌دادند.

  • 487

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیش‌بینی قیمت‌های آینده بر اساس بررسی قیمت‌های گذشته صورت می‌گیرد.

  • 271

وضعیت حاد در بانک های 4 استان کشور

نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.

  • 1895

بیشترین رشد قیمت سهام بانکی به سامان رسید

در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.

  • 1705

بیشترین رشد قیمت سهام انبوه سازی، املاک و مستغلات به وتوس رسید

در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.

  • 675

وصول ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات در ۷ ماه/ درآمد مالیاتی مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان شد

با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

  • 361