سید علی روحانی/ کارشناس اقتصادی میثم خسروی/ کارشناس اقتصادی برای پاسخ به این سؤال که «نقدینگی در سال ۹۸ چگونه رشد خواهد کرد» نیازمند توجه به مکانیزم خلق و کاهش نقدینگی و تحلیل آن در سال جاری هستیم. نقدینگی با خلق پول شبکه بانکی (عمدتا در قالب اعطای تسهیلات یا پرداخت سود سپردهها) ایجاد و عموما با بازگشت اقساط تسهیلات، از میان میرود و در پایان سال، برآیند این خلق و هدمها بهصورت خالص در تغییرات یا رشد نقدینگی دیده میشود.
به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از دنیای اقتصاد
نقدینگی در سالهای ۱۳۹۲ تاکنون عمدتا از محل سود اعطایی به سپردههای بانکی رشد کرده است. بالا بودن نرخ سود ذخایر بانک مرکزی و گرایش انقباضی آن در عرضه پایه پولی که ناشی از سیاستگذاری اشتباه بانک مرکزی در انتخاب لنگر اسمی بود، موجب شد بین بانکها در جذب سپرده و به تعبیری کاهش خالص ذخایر موردنیازشان، رقابتی شدید با راهبری بانکهای خصوصی ناسالم شکل بگیرد. چراکه با توجه به نرخ جریمه اضافه برداشت ۳۴ درصدی بانک مرکزی و کسری ذخایری که بهصورت سیستمی به شبکه بانکی تحمیل شده بود، جذب سپرده (ذخیره) با نرخهای بالا را توجیهپذیر کرد؛ بهخصوص برای بانکهای خصوصی دارای مشکل مزمن نقدینگی که سرمایه آنها نیز از بین رفته و تنها برای باقی ماندن یک روز دیگر در تلاش بودند. نرخ بالای سود واقعی سپرده که محصول مشترک سیاستهای پولی نادرست و تداوم حضور بانکهای ناسالم بود، در حالی بر بدهیهای بانکها میافزود که بخش واقعی اقتصاد با بازدهی کمتر از نرخ رشد بلندمدت و بسیار کمتر از نرخ سود تسهیلات، بزرگ میشد، در چنین وضعیتی عملا امکان بازپرداخت تسهیلات وجود نداشت و مطالبات غیرجاری بانکها افزایش یافت و ذیل امهال و تسویه با تسهیلات جدید پنهان شد.
این خلاصه آن چیزی است که در ۵ سال اخیر بر بانکداری گذشت و موجب نرخ رشد نقدینگی بهصورت متوسط ۲۷ درصد از محل سود سپرده شد. در سال ۹۸ نیز بهواسطه تداوم حضور بانکهای ناسالم و تشدید کسری مزمن نقدینگی، انگیزه قوی آنان برای راهبری در یک جنگ نرخ بهره کماکان به قوت خود باقی است و خلق نقدینگی بانکها قطعا از محل نرخ سود سپردهها بهعنوان مهمترین منشا رشد نقدینگی ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر بهواسطه اینکه پیشبینی میشود در سال ۹۸، نرخ رشد اقتصادی منفی باشد، نکول در بازپرداخت تسهیلات، گستردهتر از پیش خواهد بود و این عدم هدم پول، رشد نقدینگی در سال ۹۸ را نسبت به سال گذشته بیشتر خواهد کرد. عامل دیگری که در افزایش نرخ سود بانکی تهدید بالقوهای تلقی میشود، کسری بودجه دولت و افزایش انتشار اوراق بهادار دولتی برای جبران کسری بودجه است که میتواند مزید بر علت اصلی افزایش نرخ سود (حضور بانکهای ناسالم) شده و رشد نقدینگی را شتاب بیشتری ببخشد.
بااینهمه، معرفی ابزاری جدید برای سیاستگذاری پولی در کشور این خوشبینی را ایجاد کرده است که بانک مرکزی با استفاده از ابزار عملیات بازار باز خواهد توانست موتور اصلی رشد نقدینگی (نرخ سود سپردهها) را با کاهش نرخ سود ذخایر بینبانکی مهار کرده و شتاب رشد نقدینگی را کاهش دهد. اگرچه تعریف یک ابزار جدید برای سیاستگذار پولی امری مطلوب و شایان تقدیر است، اما باید توجه کرد که اجرای بهینه عملیات بازار باز نیز منوط به لوازم و ایجاد زمینههایی است که مهمترین آن اصلاح نظام بانکی است.
توضیح آنکه عملیات بازار باز به این معناست که بانکها اوراق بهادار دولتی خریداری کرده و بانک مرکزی با خریدوفروش این اوراق یا با وثیقهگیری آنها در قبال اعطای تسهیلات کوتاهمدت نقدینگی، عرضه ذخایر (پایه پولی) را تغییر داده و نرخ سود بینبانکی را کنترل کند. این در حالی است که زمانی که بانکهای ناسالمی در بازار پول حضور دارند، کارآیی استفاده از این ابزار برای مهار نرخ سود، محل تأمل جدی است چراکه خرید اوراق دولتی خود مستلزم در اختیار داشتن ذخیره (پول پرقدرت) است و بانکهای ناسالم تقریبا هیچ ذخیرهای مازاد بر ذخایر قانونی در اختیار ندارند و اگر بنا باشد اوراق دولتی خریداری کنند، این خرید با یک اضافه برداشت از بانک مرکزی همراه خواهد بود که البته برای این کار، اوراقی به منظور توثیق ندارند.
بنابراین تعدادی از بانکها اساسا در این مکانیزم نخواهند توانست از مجرای عملیات بازار باز به ذخایر دست یابند لذا در عمل با همان استراتژی قدیمی خود یعنی جذب یا دزدیدن سپردههای دیگر بانکها با پیشنهاد نرخ سود بالاتر، راهبر یک جنگ نرخ بهره باقی خواهند ماند و بانک مرکزی در صورتی-که بخواهد به روند فعلی یعنی مدارا با بانکهای ناسالم ادامه دهد، ناچار به همراهی خواهد بود. از این رو به واسطه حضور بانکهای ناسالم، عملیات بازار باز در راستای کارکرد خود یعنی تاثیر بر نرخ سود از مجرای بازار بین بانکی با محدودیتهای جدی مواجه است. بهطور خلاصه به نظر میرسد عامل اصلی رشد نقدینگی در سال ۹۸ نیز همچون چند سال گذشته نرخ سود بانکی است که به دو دلیل افزایش نکول تسهیلات در شرایط رکودی و تهدید افزایش بیشتر نرخ سود به واسطه انتشار اوراق دولتی ناشی از کسری بودجه، احتمالا تشدید خواهد شد.
از سوی دیگر نیز در صورت تداوم فعالیت بانکهای ناسالم، نمیتوان به توفیق عملیات بازار باز در کاهش نرخ سود بانکی خوشبین بود. با این اوصاف، اصلاح نظام بانکی و محدود ساختن بانکهای ناسالم بهعنوان اقدامی حائز بیشترین تاثیر در مهار رشد نقدینگی سال ۱۳۹۸ و هم چنین بهینه ساختن کارکرد عملیات بازار باز پیشنهادی است که باید اجرای آنرا از بانک مرکزی مطالبه کرد.
برچسب ها
نمایش
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیشبینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.
برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، میتوان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان میشود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حاملهای انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.
سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...
رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.
«تورم را نصف و سپس تکرقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعدهای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او میگذرد و بررسیها نشان میدهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بودهاند.
سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.
فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.
ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا میکنند. شرکتکنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و میدانند که سیاستهای دولت میتواند از راههای قابلتوجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.
یک مدیر بیمهای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمههای زندگی، گفت: : یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم میگیرند.
برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامهای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.
دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوقهای بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.
بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانههای نزدیک به دولت مدتها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آنها برای گاز ایران» را نوید میدادند.
تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیشبینی قیمتهای آینده بر اساس بررسی قیمتهای گذشته صورت میگیرد.
نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.
در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانکها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.
در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.
با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
ثبت نظر