فرشاد مومنی: قدرت های بزرگ، ایران را بلاتکلیف نگه داشته اند

فرشاد مومنی: قدرت های بزرگ، ایران را بلاتکلیف نگه داشته اند

تهران- ایرنا- فرشاد مومنی اقتصاددان معتقد است که قدرت های بزرگ با راهبرد بلاتکلیف نگه داشتن، از دستیابی ایران به توسعه ممانعت می کنند؛ در چنین شرایطی کشور تمامی هزینه گزینه های رقیب را می پردازد اما قادر به استفاده از دستاوردهای استقلال نیست.

سه شنبه 15 آبان 1397 ساعت 16:37

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از ایرنا 

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، مومنی روز دوشنبه در نشست تخصصی سیاست های راهبردی در آستانه تحریم های ظالمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مطالعات شخصی خود در باره نگرش های بلندمدت قدرت های بزرگ به ایران گفت: اگر برخورد فعال و هوشمندانه در برابر استراتژی بلاتکلیفی کشورهای قدرتمند نداشته باشیم، مسیر اضمحلال را در پیش می گیریم.
این عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: سیاست بلاتکلیف نگه داشتن ایران، مساله تازه ای نیست و از نخستین موج انقلاب صنعتی تا امروز استمرار داشته است چرا که در غیر این صورت باید تاکنون خود را با شوک های وارده به شکلی موثرتر تطبیق می دادیم.
بزرگترین دغدغه در مطالعات توسعه، یافتن ساز وکارهایی برای هم راستایی و هماهنگی میان تلاش های کوتاه مدت و مصالح بلند مدت توسعه است. در این میان، تنها از کشورهایی که هم راستایی را اجرا می کنند، انتظار برخورداری از دستاوردهای وجود دارد.
وی معتقد است: بزرگ ترین گرفتاری برای ایران این است که مدیریت کشور قادر به ایجاد همراستایی نیست و بخش بزرگی از اقدامات کوتاه مدت ایران با مصالح توسعه بلندمدت مغایرت دارد.
این اقتصاددان مساله مهم دیگر در مطالعات توسعه را هم راستاسازی نفع شخصی خود با مصالح و منافع عمومی توسط افراد و سازمان ها عنوان کرد و گفت: به دلیل وجود کژکارکردی ساختاری و نهادی در ایران، فعالیت های صورت گرفته توسط سازمان ها باعث ایجاد منافعی در نقطه مقابل منافع ملی شده است.
مومنی افزود: در چنین شرایطی ایران جدا از شوک های برون زا (تحریم ها) برای اداره روزمره با مشکلات جدی روبه رو است و به طور طبیعی این شوک برون زا باعث به هم ریختگی، کژکارکردی و شکاف میان دو همراستایی راهبردی می شود.

** بلاتکلیف نگه داشتن ایران، شیوه قدرت های بزرگ
مومنی در باره خنثی سازی تاثیر تحریم ها گفت: در صورت مقابله با شوک برون زای ناشی از تحریم، باید اقدامات کوتاه مدت تحریم کنندگان را در پرتوی ملاحظات بلندمدت آنان، مورد توجه قرار دهیم تا به درک روشنی از طراحی برنامه های معطوف به هم راستایی ها برسیم.
این استاد قتصاد توسعه با اشاره به کتاب «موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران» نوشته احمد اشرف اظهار کرد: اشرف در این کتاب در روایت ربع پایانی قرن 18 تا ربع پایانی قرن 20، نشان می دهد چنین سیاستی علیه ایران در پیش گرفته شده است. وی در این دو قرن برای ایران از تعبیر رشد اقتصادی در شرایط نیمه استعماری استفاده می کند. شرایط نیمه استعماری یعنی شرایط بلاتکلیفی. در چنین شرایطی کشور تمامی هزینه های کشور مستقل را می پردازد اما قادر به استفاده از امتیازات استقلال برای شکل دادن به سرنوشت خود و تمهید بستری برای تحقق اهداف توسعه نیست. به طور همزمان این کشور تمامی هزینه های یک کشور مستعمره را نیز می پردازد اما چون بلاتکلیف است از فرصت های احتمالی موجود در بستر استعماری نیز محروم است.

مومنی با طرح این پرسش که مگر در شرایط استعمارزدگی نیز فرصت هایی وجود دارد؟ پاسخ داد: بله. اگر کشور مستعمره ای دارای تکلیف روشن باشد، در شرایط استقلال از فرصت های آن استفاده می کند.
این کارشناس اقتصادی در این باره به کشور هندوستان و بهره برداری های این کشور از فرصت های استعمار اشاره کرد و گفت: قرار دادن زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی نظام دیوانسالاری هند، پیاده سازی نظام دیوانسالاری منضبط، کارآمد و کم هزینه، تقویت خطوط ریلی و راه آهن و فرصت های دیگر از جمله فرصت های شرایط استعمار بود که هندوستان در دوره استقلال از کارآمدی آن ها بهره های بسیار برد.
مومنی در ادامه عنوان کرد که «هنری کسینجر» نیز در کتاب «استراتژی امنیت ملی آمریک در قرن 21» به استراتژی آمریکا در بلاتکلیف نگه داشتن ایران اشاره کرده است.
وی در ادامه به کتاب «هنر تحریم ها» نوشته «ریچارد نفیو» اشاره کرد و گفت: این اثر ، کتابی است که باید نمایندگان مجلس و مسئولان دولت آن را آموزش ببیند. چنین پیشنهادی را به مسئولان دولت داده ایم و دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی برای همکاری در این زمینه و تامین آموزش دهنده صاحب صلاحیت کافی اعلام آمادگی کرده است. اگر چنین آموزش هایی داده نشود این سرگردانی و بلاتکلیفی فکری در عرصه نظر و بی برنامه بودن در عرصه عمل نوعی پاس گل به آنان است. آنان به دنبال دچار ساختن سلسله اعصار و نیروی فکری کشور به سرگردانی و روزمره گی هستند به گونه ای که کشور قادر به برنامه ریزی نباشد.
به گفته این استاد دانشگاه، راهبرد دیگری که در این کتاب مطرح شده این است: «استراتژی مساله دار کردن مردم نسبت به ساختار قدرت» به هر شیوه ممکن است. آنان با پیاده سازی ندانم کاری، بی برنامه گی، تعجیل و شتاب زدگی ها به دنبال عصبانی کردن مردم علیه کشور هستند.

** استراتژی از بین بردن فرصت های شغلی در ایران
مومنی در ادامه با اشاره به دیگر موارد مورد اشاره کسینجر عنوان کرد: استراتژی از بین فرصت های شغلی نیز در قلب طراحی های آنان جای دارد تا هم ایران را از نظر اقتصادی از کار بیاندازند و هم مردم را به اعتراض و عصیان برانگیزند. آنان برای گسترش و تعمیق بیکاری، از طریق فرصت های اغواگر، آگاهانه نظام تصمیم گیری فاقد برنامه را تحت تاثیر اغواگری های خود قرار می دهند.
این استاد اقتصاد در ادامه به مثالی در این باره اشاره و عنوان کرد: به بیان آنان، تسهیل در زمینه مصرف کالاهای ارز بر و پر جاذبه برای ایران از جمله راهکارهای در پیش گرفته شده است که به طور همزمان چند کارکرد کلیدی برای آنان دارد؛ نخست اینکه ذخایر ارزی ایران را تخلیه می کند. در حالی که ذخایر ارزی برای کشور به شدت نیازمندِ واردات، مهمترین ابزار قدرتِ انعطاف در مواجهه با شوک ها است. آمارهای رسمی موجود در این زمینه بسیار تکان دهنده است. از سال 1384 تا امروز از این زاویه ضربه های بسیاری خورده ایم. از این رو در شرایطی که بی برنامه، بدون اولویت و بدون تحلیل های مشخص از شیوه فعالیت و برنامه های آنان علیه موجودیت کشور به سر می بریم، به راحتی وارد بازی های آنان می شویم.
مومنی افزود: در حال حاضر در چنین شرایط بلاتکلیفی اندیشه ای، راهبردی و برنامه ای به شیوه ای عمل می کنیم که گویی نیازی به زحمت استکبار جهانی نیست.
این اقتصاددان معتقد است: در شرایط کنونی، تنها اقدام قابل اهمیت و سرنوشت ساز برای ایران، زیر ذره بین قرار دادن هر آنچه است که به اشتغال مولد مربوط می شود. اما مناسبات رانتی در کشور به گونه ای تعریف شده که مسائل کم اهمیت در قله طرح قرار گرفته اند اما در باره اشتغال مولد چیزی نمی شنویم.

** توسعه عادلانه، راه نجات ایران
وی با اشاره به کتاب مورد تالیف خود با عنوان «عدالت اجتماعی، آزادی و توسعه در ایران امروز» عنوان کرد: با توجه به ملاحظات نظری و ویژگی های کشور تنها راه نجات ایران برای برون رفت از بلاتکلیفی ها و هم راستا کردن های دوگانه، از مسیر توسعه عادلانه عبور می کند. اگر این هدف را بپذیریم حیاتی ترین و ثمربخش ترین استراتژی یعنی استراتژی بسط فرصت های شغلی مولد را در پیش گرفته ایم.
مومنی گفت: متفکران توسعه برای اشتغال 17 کارکرد تعریف کرده اند که تنها سه کارکرد آن اقتصادی است. ما از جنبه ایجابی دنبال اشتغال مولد بودیم اما با نگاهی به کتاب نفیو درمی یابیم، آنان به شیوه به زانو درآوردن ایران از کانال تحمیل بیکاری وارد شده اند. از این رو، مسئولان و دولتمردان ما باید به فهمی از اشتغال مولد برسند. چرا که هیچ ابزاری به اندازه اشتغال مولد در زمینه مهار آسیب های اجتماعی موثر نیست.
این استاد اقتصاد به سایر بحث های کتاب نفیو اشاره کرد و گفت: وی می گوید بیکار کردن جوانان ایرانی برای ما حیاتی است و تلاش می کنیم بیکاران زیاد شوند زیرا شاغلان دیدگاه های رادیکال ندارند و به حکومت احساس تعلق می کنند. به یاد داشته باشیم برای کشوری که میانه سنی جمعیت اش پایین است تحصیل بدون اشتغال بزرگ ترین مایه سرخوردگی است.

** سهل انگاری های آماری؛ آسیبی جدی و مهم
وی با اشاره به نبود نظام دیده بانی برای آمارهای اقتصادی در بخش هایی چون واردات و صادرات، اظهار کرد : در ایران به ازای هر یک میلیارد دلار واردات، 26 تا 100 هزار فرصت شغلی از دست می رود. چرا دیده بانی آمار واردات نداریم؟ چرا سهل انگاری می شود؟ یکی از شکننده ترین الگوی کنونی، الگوی تجارت خارجی ایران است.
دارد.
این استاد اقتصاد گفت: بنابر اعتراف برخی مسئولان و نتایج پژوهش ها، در 25 سال گذشته به طرز عجیبی زیاده گویی در بخش های آماری کشور وجود داشته در حالی که اگر برای ما اشتغال مهم بود این آمار را بررسی می کردیم. در زیاده گویی های آماری حکمت رانتی وجود دارد.
«عده ای می خواهند، ایران را بدون برنامه نگه دارند و تولید ملی و اشتغال در کشور را تضعیف کنند.»

** بی توجهی به علم در تصمیم گیری ها
این استاد اقتصاد علامه در بخش دیگری از سخنان خود گفت : تحریم ها در تسخیر علم قرار دارد و ذخیره دانایی موجود در کشور در سطح بالاتری از چالش های کشور قرار دارد اما گرفتاری این است که علم در فرآیندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع فصل الخطاب نیست.
مومنی در پایان گفت: در سطح نظری باید علم را جایگزین ملاحظات رانتی کرد چرا که ذخیره دانایی برای برون رفت از پیچیدگی های کشور کافی است. در سطح عملی هم برای نجات از بلاتکلیفی برخورد برنامه ای نیاز داریم.
وی افزود: به رغم بی مهری های صورت گرفته از سوی مسئولان نسبت به جامعه علمی کشور، انجمن علمی توسعه و برنامه ریزی در حال تدوین یک الگوی توسعه ای است.

** 9283**1601**

ثبت نظر

ارسال

نمایش‌

بی توجهی به کارکنان نفت در تعیین پاداش پایان خدمت کارکنان دولت!

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.

  • 403

2877 میلیارد دلار ثروت نفتی برباد رفته در 12 سال تحریم

برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، می‌توان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان می‌شود.

  • 408

رحیمی: در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی دیده نشده است/ معافیت برای خانوارهای کم‌درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

  • 479

اشتباه بانک مرکزی در آبان ماه

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...

  • 478

قیمت قطعات یدکی در بازار سلیقه ای شد/ خبری از نظارت نیست

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.

  • 475

کارنامه روحانی و رئیسی در کنترل تورم

«تورم را نصف و سپس تک‌رقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعده‌ای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او می‌گذرد و بررسی‌ها نشان می‌دهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بوده‌اند.

  • 397

سابقه بیمه خریدنی نیست ولی یک استثنا دارد

سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.

  • 569

مردم بیشتر چه خانه‌هایی می‌خرند؟

فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.

  • 340

اقتصاد کلان چیست؟

ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و می‌دانند که سیاست‌های دولت می‌تواند از راه‌های قابل‌توجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.

  • 387

چرا مردم تمایلی به بیمه‌های زندگی ندارند؟

یک مدیر بیمه‌ای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمه‌های زندگی، گفت: :‌ یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم می‌گیرند.

  • 532

قطار سریع السیر در بازار سکه

برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.

  • 498

نقش موثر اصناف در تنظیم بازار و توزیع کالاهای اساسی

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامه‌ای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.

  • 397

احتمال تغییر سن و سابقه بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۲/ کدام صندوقها با بودجه دولت سرپا هستند؟

دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.

  • 1754

پول مازاد فروش خودرو در بورس کالا به جیب خودروساز می‌رود؟

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.

  • 285

«زمستان سخت» پتروشیمی ایران آغاز شد

بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانه‌های نزدیک به دولت مدت‌ها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آن‌ها برای گاز ایران» را نوید می‌دادند.

  • 487

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیش‌بینی قیمت‌های آینده بر اساس بررسی قیمت‌های گذشته صورت می‌گیرد.

  • 271

وضعیت حاد در بانک های 4 استان کشور

نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.

  • 1895

بیشترین رشد قیمت سهام بانکی به سامان رسید

در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.

  • 1705

بیشترین رشد قیمت سهام انبوه سازی، املاک و مستغلات به وتوس رسید

در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.

  • 675

وصول ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات در ۷ ماه/ درآمد مالیاتی مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان شد

با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

  • 361