تله نرخ ‌ بهره

تله نرخ ‌ بهره

روچیر شارما نیویورک تایمز : در هفته‌های اخیر نمایان شدن نشانه‌های بیشتر از ضعف در اقتصاد جهان بانک‌های مرکزی را به اقدام وادار کرده و مشاهده می‌کنیم که بانک مرکزی اروپا، ژاپن و چند اقتصاد بزرگ دیگر در حال کاستن از نرخ‌های بهره هستند. در برخی موارد قرار است نرخ‌ها منفی‌تر شوند و این یک روند بسیار خطرناک برای بازارهای مالی محسوب می‌شود. بانک مرکزی آمریکا در سه ماه اخیر دو بار نرخ‌های بهره را پایین آورده و بسیاری از کارشناسان معتقدند این نهاد در ماه‌های آینده حداقل ۳ بار دیگر این اقدام را انجام خواهد داد یعنی نرخ‌ها به سمت یک درصد می‌رود.

جمعه 26 مهر 1398 ساعت 1:24

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از دنیای اقتصاد 

تله نرخ ‌ بهره

این اقدام مورد تشویق سرمایه‌گذاران و رسانه‌های محافظه‌کار و لیبرال قرار گرفته است، اما اگر نرخ تورم را در نظر بگیریم، نرخ واقعی بهره تقریبا صفر است. همه می‌خواهند رشد اقتصادی ادامه پیدا کند و به‌نظر می‌رسد کاستن از نرخ‌های بهره روشی مطمئن برای رسیدن به این هدف است. اما مقامات بانک مرکزی آمریکا همچنان معتقدند وضعیت اقتصادی به اندازه‌ای بد نیست که کاستن مکرر از نرخ‌های بهره ضروری باشد. با آنکه نرخ رشد اقتصاد آمریکا در حال کاهش است، اما وضعیت اقتصادی این کشور بسیار بهتر از دیگر اقتصادهای توسعه یافته است و نشانه‌های ضعف آن‌قدر فراگیر و نگران‌کننده نیست که بانک مرکزی مجبور باشد در مسیر سیاست‌های انبساطی قرار گیرد، اما سرمایه‌گذاران و دولت آمریکا از بانک مرکزی انتظار دارند هر چه در توان دارد برای مقابله با ضعف انجام دهد. آنها به این واقعیت توجه نمی‌کنند که کاستن از نرخ‌های بهره تنها در دوران‌های رکود ضروری است و نیز ضعف کنونی در اقتصاد آمریکا عوامل دیگری هم دارد که تا آنها رفع نشود کاستن از نرخ‌های بهره موثر نخواهد بود.

البته پایین ماندن نرخ تورم سبب شده راه برای بانک مرکزی در مسیر کاستن از نرخ‌های بهره هموار باشد. این استدلال مطرح است که اگر نرخ تورم کاهش یابد شرایط اقتصادی نگران‌کننده خواهد شد. کاهش قیمت‌ها در شرایط طبیعی پدیده‌ای خوشحال‌کننده است. طی سده‌های متوالی کاهش قیمت‌ها در اثر نوآوری‌های فناورانه و کاهش هزینه تولید و توزیع کالاها، مورد ستایش اقتصاددان‌ها و مردم بوده‌، اما با توجه به اثرات افت قیمت‌ها در دهه ۱۹۳۰ و اخیرا در ژاپن، بانک‌های مرکزی و اقتصاددان‌ها اکنون دیگر نگاه مثبتی به این پدیده ندارند. اوایل دهه ۱۹۹۰ پس از ترکیدن حباب مسکن و بورس در ژاپن، تقاضا به شدت کاهش یافت و قیمت‌ها پایین آمد، زیرا مصرف‌کنندگان ژاپنی که دچار بدهی عظیم بودند مصرف را به تعویق می‌انداختند و منتظر می‌ماندند تا قیمت‌ها بیشتر کاهش یابد. در نتیجه نرخ رشد اقتصادی به شدت کاهش یافت. بانک مرکزی ژاپن به این امید که مصرف‌‌کنندگان بار دیگر به هزینه کردن روی آورند پول به اقتصاد این کشور تزریق کرد، اما این اقدام هیچ اثری نداشت. منتقدان معتقد بودند، ژاپن اقدامات یاد شده را خیلی تدریجی انجام داده، در نتیجه اقتصاد این کشور سال‌ها دچار مشکل کاهش قیمت کالاها و نرخ پایین رشد بود.

به نظر می‌رسد از بحران مالی و رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ بسیاری از اقتصادهای غربی در همین دام گرفتار بوده‌اند. از آن زمان، بانک‌های مرکزی به محض آشکار شدن هر نشانه از ضعف به سمت تسهیل دسترسی به منابع مالی حرکت کرده‌اند تا رشد اقتصادی حمایت شود، اما واقعیت این است که در یک دهه اخیر نرخ رشد اقتصاد آمریکا نصف نرخ رشد چند دهه قبل یعنی پس از جنگ جهانی دوم بوده، نرخ تورم بالا نرفته و موضوع نگران‌کننده این است که با هر اقدام بانک مرکزی یعنی کاستن از نرخ‌های بهره، سرمایه‌گذاران نسبت به اثر این اقدام خوشبین‌تر شده و شاهد رشد شاخص‌های مالی بوده‌ایم، اما قیمت سهام بیش از حد ذاتی خود بالا رفته است.

در این محیط، کاستن از نرخ‌های بهره، سرعت رخ دادن رویدادی را بیشتر می‌کند که بانک مرکزی سعی می‌کند از آن جلوگیری کند. پول ارزان می‌تواند به شکل‌گیری حباب‌های بزرگ در بازارها کمک کند و نرخ پایین بهره در عمل استقراض پرخطر را تشویق می‌کند. نتیجه این روند خطرناک، سقوط شاخص‌های مالی است. این همان اتفاقی است که در دهه ۱۹۹۰ در ژاپن رخ داد. هرچه قیمت دارایی‌های مالی بیشتر شود وضعیت خطرناک‌تر خواهد شد و مقابله با وضعیت وخیم دشوارتر می‌شود. درسی که از بحران ژاپن می‌آموزیم این است که بانک‌های مرکزی هر میزان پول که مایل باشند می‌توانند چاپ کنند، اما نمی‌تواند مشخص کنند این پول به کجا برود. در مورد ژاپن، کاهش هزینه استقراض سبب نشد مردم به سمت گرفتن وام و مصرف بیشتر حرکت کنند، در نتیجه پول تزریق شده به اقتصاد هدر رفت.

امروز سیاستمداران چپ و راست هر یک به دلیل خاص خود، از کاهش نرخ‌های بهره استقبال می‌کنند درحالی‌که ریسک‌های سیاست‌های انبساطی پولی را نادیده می‌گیرند. ترامپ برای آنکه وضعیت اقتصادی آمریکا در چند فصل آینده یعنی تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری قابل‌قبول باقی بماند، بر بانک مرکزی فشار وارد کرده تا نرخ‌های بهره را به شدت کاهش دهد. او افزایش نرخ‌های بهره در سال گذشته را عامل ضعف کنونی در اقتصاد آمریکا اعلام کرده و از بانک مرکزی خواسته همانند اروپا، ژاپن و دیگر اقتصادهای توسعه یافته، نرخ‌های بهره را به زیر صفر کاهش دهد تا نرخ رشد اقتصاد به ۳ تا ۴ درصد برسد، اما درست شبیه مورد ژاپن، جمعیت در حال پیر شدن و کاهش بهره‌وری سبب شده اقتصاد آمریکا ظرفیت لازم برای رشد سریع را از دست بدهد.

بنا به اعلام دفتر بودجه کنگره آمریکا، پتانسیل رشد اقتصادی این کشور نسبت به پتانسیل چند دهه قبل نصف شده و در شرایط عادی امکان آنکه نرخ رشد بالاتر از ۲ درصد باشد وجود ندارد. با توجه به اینکه نرخ رشد اقتصادی آمریکا اکنون کمی بالاتر از این رقم است تزریق پول به آن سبب سریع‌تر حرکت کردن موتور اقتصاد نمی‌شود. در حال حاضر دوره رشد اقتصاد آمریکا طولانی‌ترین دوره است و طبیعی است که این دوره متوقف شود، اما سیاستمداران مایلند به هر شکل ممکن این دوره را طولانی‌تر کنند. آنها به تبعات اقدامات خود بی‌توجه هستند. از سوی دیگر، لیبرال‌هایی نظیر برنی سندرز و الکساندریا کورتز برای تامین مالی برنامه‌های اجتماعی پرهزینه و بزرگ خود به تئوری‌های غیرمتعارف پول ارزان متوسل شده‌اند. آنها باید به این پرسش پاسخ دهند که پس از یک دهه سیاست‌های حمایتی فراگیر، عملا چه کسی از این سیاست‌ها بیشترین بهره را برده است؟ بدون تردید ثروتمندان، شرکت‌ها و نهادهای انحصارگر بیشترین سود را کسب کرده‌اند نه مردم عادی. پول ارزان و آسان، با ایجاد رونق بی‌سابقه در بازارهای مالی در عمل بر نابرابری‌ها افزوده است، زیرا ثروتمندان مالک بخش اعظم سهام شرکت‌ها و اوراق قرضه هستند.

تحقیقات همچنین نشان می‌دهد نرخ پایین بهره به شرکت‌های بزرگ کمک کرده سلطه خود را بر صنایع سرتاسر آمریکا عمیق‌تر و گسترده‌تر کنند. در این میان شرکت‌های کوچک و استارت‌آپ‌ها تحت فشار آنها قرار گرفته‌اند. در سال‌های اخیر سیاست‌های اقتصادی به درستی تدوین نشده به این معنا که برای افزایش ظرفیت رشد، اقداماتی نظیر بالا بردن میزان بهره‌وری انجام نشده است. در عوض شاهد افزایش ریسک رکود اقتصادی هستیم و رونق بازارهای مالی عمدتا حاصل دسترسی آسان به منابع مالی است. اگر رونق حاصل استقراض باشد، رکودی که پس از آن رخ می‌دهد عمیق‌تر و طولانی‌تر است، زیرا پس از پایان رونق، بدهکارها باید سال‌های طولانی منابع مالی خود را صرف بازپرداخت بدهی‌های‌شان کنند. کاهش نرخ‌های بهره سبب رشد قیمت سهام و تشویق مردم به استقراض می‌شود در نتیجه زمینه برای سقوط بازارهای مالی تحت‌تاثیر بدهی و در نهایت کاهش نرخ رشد اقتصادی فراهم می‌شود.

این مطلب برایم مفید است
10 نفر این پست را پسندیده اند

ثبت نظر

ارسال

نمایش‌

بی توجهی به کارکنان نفت در تعیین پاداش پایان خدمت کارکنان دولت!

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.

  • 403

2877 میلیارد دلار ثروت نفتی برباد رفته در 12 سال تحریم

برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، می‌توان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان می‌شود.

  • 408

رحیمی: در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی دیده نشده است/ معافیت برای خانوارهای کم‌درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

  • 479

اشتباه بانک مرکزی در آبان ماه

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...

  • 478

قیمت قطعات یدکی در بازار سلیقه ای شد/ خبری از نظارت نیست

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.

  • 475

کارنامه روحانی و رئیسی در کنترل تورم

«تورم را نصف و سپس تک‌رقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعده‌ای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او می‌گذرد و بررسی‌ها نشان می‌دهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بوده‌اند.

  • 397

سابقه بیمه خریدنی نیست ولی یک استثنا دارد

سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.

  • 569

مردم بیشتر چه خانه‌هایی می‌خرند؟

فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.

  • 340

اقتصاد کلان چیست؟

ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و می‌دانند که سیاست‌های دولت می‌تواند از راه‌های قابل‌توجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.

  • 387

چرا مردم تمایلی به بیمه‌های زندگی ندارند؟

یک مدیر بیمه‌ای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمه‌های زندگی، گفت: :‌ یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم می‌گیرند.

  • 532

قطار سریع السیر در بازار سکه

برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.

  • 498

نقش موثر اصناف در تنظیم بازار و توزیع کالاهای اساسی

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامه‌ای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.

  • 397

احتمال تغییر سن و سابقه بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۲/ کدام صندوقها با بودجه دولت سرپا هستند؟

دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.

  • 1746

پول مازاد فروش خودرو در بورس کالا به جیب خودروساز می‌رود؟

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.

  • 285

«زمستان سخت» پتروشیمی ایران آغاز شد

بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانه‌های نزدیک به دولت مدت‌ها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آن‌ها برای گاز ایران» را نوید می‌دادند.

  • 487

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیش‌بینی قیمت‌های آینده بر اساس بررسی قیمت‌های گذشته صورت می‌گیرد.

  • 271

وضعیت حاد در بانک های 4 استان کشور

نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.

  • 1886

بیشترین رشد قیمت سهام بانکی به سامان رسید

در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.

  • 1697

بیشترین رشد قیمت سهام انبوه سازی، املاک و مستغلات به وتوس رسید

در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.

  • 675

وصول ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات در ۷ ماه/ درآمد مالیاتی مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان شد

با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

  • 361