دیه در لغت به معنای خون بها است اما از منظر حقوقی اگر فردی به صورت عمد با غیر عمد به جان یا مال دیگری صدمه وارد کرده که ضرر و زیان مادی و معنوی را برای دیگری به همراه داشته باشد، باید درصدد جبران خسارت برآید و دیه پرداخت کند. مطابق قانون پرداخت دیه در مواردی به عنوان مجازات اصلی و در مواردی نیز جایگزین قصاص خواهد شد.
دیه معمولا جبران خسارات بدنی با پرداخت دیه یا ارش است اما، نوع ومیزان خسارت در قانون مشخص است ولی میزان خسارت ارش در قانون مشخص نیست
به عنوان مثال در قانون جبران خسارت قطع شدن یک دست نصف یک دیه کامل است ولی دیه پاره شدن یک تار عصبی در دست در قانون اعلام نشده که در خصوص جبران این نوع خسارت قاضی دادگاه به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی متمسک می شود و پزشکی قانونی معمولاٌ آین خسارت را با درصدی از دیه عضوی بیان میکند و ماده ۱۴ قانون مجازات اسلامی این بحث را بدینگونه تعریف کرده است : موضوع مورد بحث مالی است که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است، به عنوان مثال مجازات قتل غیر عمد
مطابق ماده ۳۶۷ قانون مجازات اسلامی که مشعر است:هر جنایتی که بر عضو کسی وارد شود و شرعاٌ مقدار خاصی به عنوان دیه برای آن تعیین نشده باشد جانی باید ارش بپردازد.
و در ماده ۴۹۵ همین قانون آمده: در کلیه مواردی که به موجب مقررات این قانون ارش منظور می گردیده با در نظر گرفتن آن به صورت کامله انسان و نوع وکیفیت جنایت، میزان خسارت وارده طبق نظر کارشناس تعیین می شود.
شایان ذکر است که از منظر حقوق مدنی، ارش کسری است که صورت تفاوت قیمت صحیح و معیوب روز تقویم مال مورد معامله است و مخرج کسر قیمت صحیح روز تقویم می باشد.
دیه انسان مالی است که به سبب کشتهشدن، قطع عضو و یا وارد کردن جراحت جسمی، به یک فرد یا ورثه او تعلق میگیرد. احکام دیه در بخش دیات کتابهای فقهی آمده است. مقدار دیه آسیبهای مختلف در منابع دین اسلام بیان شده است. در مواردی که مقدار معینی به عنوان دیه تعیین نشده، مالی به عنوان به آسیب دیده پرداخت میشود. میزان دیه در برخی شرایط مانند وقوع جنایت در حرم مکی و ماههای حرام افزایش مییابد که در اصطلاح فقهی به آن تغلیظ دیه میگویند.
بنابر روایات اسلامی مقدار دیه کامل در زن و مرد و یا مسلمان و غیر مسلمان تفاوت دارد. البته برخی از فقیهان با این تفاوت مقدار مخالف بوده و حکم به تساوی دیه در همه انسانها میکنند.
در آخرین بازنگری قانون مجازات اسلامی در ایران راه کارهایی برای جبران تفاوت بین دیه زن و مرد در نظر گرفته شده است. در برخی کشورها مانند ایران هر ساله نرخ دیه کامل انسان توسط قوه قضائیه تعیین و اعلام میشود.
دیه | مبلغ دیه کامل | مبلغ دیه کامل در ماه های حرام |
دیه سال 97 | 231،000،000 | 308،000،000 |
دیه سال 96 | 210،000،000 | 280،000،000 |
دیه سال 95 | 190،000،000 | 253،333،333 |
دیه سال 94 | 165،000،000 | 220،000،000 |
دیه سال 93 | 150،000،000 | 200،000،000 |
دیه سال 92 | 114،000،000 | 152،000،000 |
دیه سال 91 | 94،500،000 | 126،000،000 |
دیه در سال 98 برای ماههای عادی معادل مبلغ 270 میلیون تومان و در ماههای حرام معادل مبلغ 360 میلیون تومان است؛ دیه اعضا در مجازات اسلامی براین اساس این مبلغ محاسبه و پرداخت میگردد. در این بخش به تعریف دیه اعضا ، ارش و قواعد عمومی و کلی آن میپردازیم.
تعریف دیه از نظر شرعی میزان مالیست که برای جنایتهای عمدی، غیر عمدی بر نفس و یا میزان آسیبی که به اعضای بدن وارد میشود، معین شده است.
از آنجاییکه عموما در تصادفات و حوادث، آسیب وارد شده غیر عمد و است، دیه آن طبق حدود مجازاتهای اسلامی پرداخت میگردد.
به آن بخش از خسارت وارد شده به اعضای بدن که میزان آن در قانون شرع تعیین نشده باشد ارش گفته میشود.
ارش براساس موارد زیر تعیین میشود:
اگر حادثه در ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده و ذیالحجه) رخ دهد (جنایت عمدی باشد یا غیرعمدی) به اندازه یکسوم دیه نفس به آن افزوده میشود.
جراحتهای وارد شده به بدن به اندازه نصف جراحات وارد شده به سر و صورت دیه تعلق میگیرد؛ مقدار دیات جراحات بدن به شرح زیر است.
از بین بردن هر یک از اعضای فرد و هر دو عضو از اعضای زوج، دیه کامل و از بین بردن هریک از اعضای زوج، نصف دیه کامل دارد. چه آن عضو از اعضای داخلی بدن باشد، چه از اعضای بیرونی.
از بین بردن قسمتی از عضو یا منفعت دارای دیه مقدر به همان نسبت دیه دارد به این ترتیب که از بین بردن نصف آن به میزان نصف و از بین بردن یک سوم آن به میزان یک سوم دارای دیه است مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد.
تبصره 1- در مواردی که نسبت از بین رفته قابل تشخیص نباشد، ارش تعیین میشود.
تبصره 2- هرگاه براثر حادثه، عضو در وضعیتی قرار گیرد که به تشخیص کارشناس، فرد ناگزیر از قطع آن باشد دیه قطع عضو ثابت میشود.
دیه اعضایی که با پیوند و امثال آن در محل عضو از بین رفته، قرار گرفته است و مانند عضو اصلی دارای حیات میشوند به میزان دیه عضو اصلی است و اگر دارای حیات گردد ولی از جهت دیگری معیوب شود، دیه عضو معیوب را دارد.
از بین بردن اعضای مصنوعی، تنها موجب ضمان مالی است.
در شکستگی عضوی که دارای دیه مقدر است، چنانچه پس از حادثه بهگونهای اصلاح شود که هیچ عیب و نقصی در آن باقی نماند، چهار بیست و پنجم دیه آن عضو ثابت است و چنانچه با عیب و نقص اصلاح شود یا برای آن عضو دیه مقدری نباشد، ارش ثابت است مگر در مواردی که در این قانون خلاف آن مقرر شده باشد.
دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر به شرح زیر است:
الف) دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهارپنجم دیه شکستن آن است.
ب) دیه خرد شدن استخوان هر عضو یک سوم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهارپنجم دیه خرد شدن آن استخوان است.
پ) دیه ترک برداشتن استخوان هر عضو چهار پنجم دیه شکستن آن عضو است.
ت) دیه جراحتی که به استخوان نفوذ کند بدون آنکه موجب شکستگی آن گردد و نیز دیه موضحه آن، یک چهارم دیه شکستگی آن عضو است.
هرگاه یک استخوان از چند نقطه جدای از هم بشکند یا خرد شود یا ترک بخورد، درصورتی که حادثه متعدد محسوب گردد، هریک دیه جداگانه دارد هرچند با یک ضربه به وجود آید و مجموع دیه آنها از دیه عضو هم بیشتر باشد.
دررفتگی استخوان از مفصل، درصورتی که موجب شَلَل یا از کارافتادگی کامل عضو نگردد، موجب ارش و در غیر این صورت موجب دو سوم دیه همان عضو و درصورت درمان بدون عیب موجب چهارپنجم از دوسوم دیه آن عضو میباشد.
هرگاه در اثر حادثه تکه کوچکی از استخوان از آن جدا شود، دیه شکستگی ثابت است.
هرگاه صدمه بر استخوان، موجب نقص عضو یا صدمه دیگری گردد، هر یک دیه جداگانهای دارد.
هرگاه بر اثر یک یا چند ضربه، علاوه بر دررفتگی مفصل، استخوان نیز بشکند یا ترک بخورد، دو جنایت محسوب میشود و هریک دیه یا ارش جداگانه دارد. اگر بر اثر ضربهای، هم استخوان بشکند و هم جراحت ایجاد شود نیز این حکم جاری است.
نمایش
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیشبینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.
برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، میتوان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان میشود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حاملهای انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.
سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...
رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.
«تورم را نصف و سپس تکرقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعدهای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او میگذرد و بررسیها نشان میدهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بودهاند.
سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.
فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.
ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا میکنند. شرکتکنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و میدانند که سیاستهای دولت میتواند از راههای قابلتوجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.
یک مدیر بیمهای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمههای زندگی، گفت: : یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم میگیرند.
برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامهای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.
دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوقهای بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.
بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانههای نزدیک به دولت مدتها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آنها برای گاز ایران» را نوید میدادند.
تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیشبینی قیمتهای آینده بر اساس بررسی قیمتهای گذشته صورت میگیرد.
نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.
در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانکها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.
در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.
با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
نظرات
حسن جامعی
5 سال و 0 ماه و 3 روز پیش
ارسال پاسخ
درود برشما پیشانی من چند خراش با خونریزی دارد و جای خط ها مونده و دوی بینی هم همینطور زیر بینی بر اثر زخم گوشت اضافه اورده میخواستم بدونم چطور محاسبه میشه ؟لطفا جواب بدید تشکر
علی دهقانی
4 سال و 10 ماه و 21 روز پیش
ارسال پاسخ
با سلام لطفا این نامه پزشکی قانونی را حساب کنید ....۱ جرح بخیه (دامیه) فرق سر وسمت چپ سر ...۲ خراشیدگی (حارصه)زیر چشم چپ و روی بینی ۳..تورم دست چپ ضایعات فوق بر اثر اصابت جسم سختارش تورم بند ۳ هفت دهم ۰/۷ دهم درصد دیه کامل براورد میگردد.
افسری
4 سال و 9 ماه و 21 روز پیش
ارسال پاسخ
سلام. ممکنه بفرمایید این حکم چجوری محاسبه میشه ! به استناد مواد ۵۰۶ ، ۵۵۹ ، ۴۴۹ ،۵۶۹ از جهت شکستگی نازک نی و درشت نی ساق پای راست درمان آن به دو فقره چهار پنجم از یک پنجم دیه یک پا در حق مصدوم.... و الی آخر ! چجوری میشه محاسبه کرد ؟ مبلغش چقدر میشه؟
عابدین احمدی
4 سال و 5 ماه و 13 روز پیش
ارسال پاسخ
سلام شكستگي جمجمه و پارگی کیسه مغز چقد ديه داره البته عمل نکردم فقط بخیه زدن مچ دست راستم هم شکسته و پارگی تاندون هم دادهممنون از پاسخگييتون
رضا
4 سال و 0 ماه و 3 روز پیش
ارسال پاسخ
سلام من طی تصادف استخوان ساق پادرقسمت زانو از ۳قسمت شکسته یکی پی سی ال یکی بغل پا و یکی زیر زانو وجراحت روی پا ایجاد شده با یه جراحت عمیق پا و سرم هم ۶بخیه خورده و چندلایه پوست سرکنده شده و تعدادی کبودی رو پا وسیاهی واحتمالاافتادن ناخن شست پا ودکترلقی زانو واحتمال عمل مجدد براترمیم نیز صادرکرده خواستم بدونم چقددیه تعلق میگیره