همه چیز درباره کاهش سرمایه

همه چیز درباره کاهش سرمایه

دنیای اقتصاد : تصمیمات مربوط به تامین مالی بنگاه‌ها همواره ثروت سرمایه‌گذاران و سهامداران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در این راستا یکی از مهم‌ترین‌ مباحث، تغییرات سرمایه بنگاه‌های فعال در بازار سهام است. در حالی اعلام برگزاری مجمع فوق‌العاده برای تصویب تغییرات سرمایه، به‌عنوان یک رویداد مالی مهم و قابل‌توجه می‌تواند بر روند قیمت سهم تاثیرگذار باشد که نتیجه مستقیم آن بر بازدهی سهم قابل مشاهده است.

دوشنبه 1 بهمن 1397 ساعت 2:50

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از دنیای اقتصاد 

همه چیز درباره کاهش سرمایه

در این راستا طی چند سال اخیر شاهد ثبت افزایش سرمایه در شرکت ‌های فعال در بازار سهام بوده‌ایم. امری که می‌توان گفت تمامی بنگاه‌های فعال در این بازار، از زمان پذیرش و آغاز به‌کار خود در بورس، بیش از یک مرتبه آن را تجربه کرده‌اند. اما حال صحبت از کاهش سرمایه است؛ اتفاقی که به ندرت در بازار سهام شاهد آن بوده‌ایم. به‌طوری‌که طبق بررسی‌های صورت گرفته در تاریخ فعالیت بیش از ۵۰ساله بورس تهران، تا به حال تنها یک شرکت چنین تصمیمی گرفته است. هر‌چند به‌نظر می‌رسد، کاهش سرمایه اتفاقی بسیار ناخوشایند برای شرکت یا به عبارت دقیق‌تر یک عقبگرد برای بنگاه اقتصادی باشد، اما در این راستا یکی از حسابداران رسمی معتقد است که این موضوع نه‌تنها می‌تواند در دوره‌های بعد با افزایش سرمایه مجدد شرکت جبران شود، بلکه در عملکرد یک بنگاه عامل مهم و تاثیرگذار برنامه و استراتژی هیات‌مدیره خواهد بود.

  اهمیت تغییر سرمایه

شرکت‌ها برای اینکه بتوانند فعالیت‌های خود را توسعه دهند و قدرت رقابت خود را حفظ یا افزایش دهند اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. در برخی از مواقع نیز این کار به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی شرکت صورت می‌گیرد. این تامین منابع مالی جدید می‌تواند به شکل‌های مختلفی صورت پذیرد.  هنگامی که یک شرکت در بورس اوراق بهادار بخواهد سرمایه خود را افزایش دهد باید تعدادی سهام جدید منتشر کند. این افزایش سرمایه می‌تواند از روش‌های مختلف صورت گیرد. این در حالی است که کاهش سرمایه به معنای پایین آوردن سرمایه اسمی شرکت است.

  چه زمانی سرمایه شرکت کاهش می‌یابد؟

در این راستا سعید جمشیدی‌فرد، از حسابداران رسمی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به ارائه توضیحاتی در زمینه دلایل رخ دادن کاهش سرمایه در شرکت‌ها پرداخت و گفت: کاهش سرمایه بنگاه‌های فعال در اقتصاد در چارچوب قانون تجارت تعیین می‌شود. در این راستا دو نوع کاهش سرمایه داریم: کاهش سرمایه اختیاری و کاهش سرمایه اجباری.

وی ادامه داد: کاهش اختیاری سرمایه سبب می‌شود که میزان مسوولیت صاحبان سهام در شرکت کم شود. علت اصلی چنین تصمیمی نیز این است که هیات‌مدیره با توجه به عدم دستیابی به پیش‌بینی‌های انجام داده و تحقق نیافتن اهداف مدنظر، اقدام به کاهش سرمایه می‌کند. این کاهش سرمایه به تمایل شرکت بستگی داشته و هیچ اجبار قانونی برای انجام آن وجود ندارد.

جمشیدی‌فرد در ادامه به کاهش سرمایه اجباری اشاره کرد و گفت: کاهش سرمایه اجباری در قانون تجارت پیش‌بینی شده و مفاد قانونی برای آن در نظر گرفته شده است. این نوع کاهش سرمایه نیز به دو حالت انجام می‌شود. یا بر اساس ماده ۱۴۱ قانون تجارت بوده یا عدم توانایی سهامداران در پرداخت سرمایه تعهد شده است.

این حقوقدان در ادامه توضیح داد: به موجب ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت، چنانچه بر اثر زیان‌های وارده، زیان انباشته شرکت به نصف سرمایه برسد، هیات‌مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل دهد و درخصوص تداوم یا انحلال شرکت تصمیم‌گیری کند. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد، باید درهمان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.

جمشیدی‌فرد در ادامه افزود: همچنین در حالت دیگر چنانچه شرکتی افزایش سرمایه را ثبت کرده باشد و در تعهد خود داشته باشد، اما سهامداران در پرداخت آن مشارکت نداشته باشند و در نهایت این تادیه صورت نگرفته باشد. وی ادامه داد: به این ترتیب چنانچه وقفه رخ داده سبب شود تا موعد افزایش سرمایه مزبور به پایان رسد و افزایش سرمایه‌ای محقق نشود، بالطبع کاهش سرمایه اجباری برای شرکت صورت خواهد گرفت.

به گفته جمشیدی‌فرد، در بیشتر مواقع کاهش سرمایه‌ شرکت‌ها از محل زیان انباشته صورت می‌گیرد. در این‌خصوص نیز بحث‌های متعددی در زمینه محیط کسب و کاری، شرایط حقوقی و مسائل حسابداری وجود دارد به‌طوری‌که یکی از بحث‌ها در زمینه این موضوع است که آیا شرکتی که زیان انباشته‌اش از سرمایه نیز بیشتر شود، مشمول ماده ۱۴۱ خواهد شد یا خیر. طبق توضیحات عنوان شده این شرکت تا قبل از رسیدن زیان به نیمی از سرمایه مشمول این ماده شده و حال زیان به مراتب بیشتر شده و باید بخش عمده‌ای از سرمایه شرکت صرف بازپرداخت زیان شود.

  هدف چیست؟

این حسابدار رسمی در پاسخ به این سوال که هدف از کاهش سرمایه چیست، گفت: یکی از مهم‌ترین اهداف برای تعیین چنین بند قانونی و در واقع کاهش سرمایه اجباری شرکت‌ها، اطلاع‌دادن به سهامداران و بستانکاران شرکت درخصوص وضعیت آن است. جمشیدی‌فرد ادامه داد: به این ترتیب تمامی افرادی که به نوعی با عملکرد شرکت ارتباط دارند، از میزان سرمایه و عملکرد مالی آن مطلع خواهند شد. به عبارت دقیق‌تر گنجاندن چنین ماده قانونی برای اطلاع اشخاص ثالث از وضعیت بنگاه فعال در اقتصاد است. وی در ادامه با اظهار این مطلب که سرمایه‌گذاران باید توجه داشته باشند کاهش سرمایه به معنای نابودی شرکت و پایان فعالیت آن نیست، تاکید کرد: چنانچه در مجمع فوق‌العاده‌ای که به منظور تصمیم‌گیری درخصوص کاهش سرمایه تشکیل می‌شود، هیات مدیره رای به انحلال شرکت ندهد، بالطبع برنامه و استراتژی جدید برای تداوم فعالیت خود تعریف می‌کند. به گفته جمشیدی‌فرد، این برنامه سبب خواهد شد تا کاهش زیان در دوره‌های بعدی صورت گیرد و در آینده افزایش سرمایه نیز در این بنگاه محقق خواهد شد. وی در ادامه تاکید کرد: اما سودآوری شرکت تنها منوط به میزان سرمایه نخواهد بود و در این راستا طرح‌های توسعه و برنامه‌ استراتژیک تعریف شده از سوی هیات مدیره نقش مهمی در ادامه عملکرد آن خواهد داشت. این برنامه چنانچه طبق پیش‌بینی‌های هیات مدیره حرکت کند، افزایش سرمایه مجدد را به دنبال دارد.

  نگاهی به فرآیند کاهش سرمایه

همانطور که عنوان شد کاهش سرمایه از دو طریق اجباری و اختیاری صورت می‌گیرد؛ در این میان کاهش اجباری سرمایه هم از طریق کاهش مبلغ اسمی و هم از طریق کاهش تعداد سهام موجود امکان‌پذیر است. اما کاهش اختیاری سرمایه فقط از طریق کاهش مبلغ اسمی سهام ممکن است.

  کاهش اجباری سرمایه

طبق ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت، چنانچه بر اثر زیان‌های وارده، زیان انباشته شرکت به نصف سرمایه برسد، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل دهد و درخصوص تداوم یا انحلال شرکت تصمیم‌گیری کند.هر گاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. اما در صورتی که هیات‌مدیره بر‌خلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق‌العاده مبادرت نکند یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد شود، هر ذی‌نفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست کند. مثلا سرمایه شرکت ۱۰۰ میلیون تومان بوده و به هر علتی ۵۰ میلیون یا بیش از ۵۰ میلیون تومان از آن بین رفته است. دقت شود که شرط کاهش سرمایه از بین رفته بیش از نصف سرمایه نیست اما اگر بیش از نصف سرمایه از بین رود، شرکت ملزم به کاهش اجباری سرمایه است.  در کاهش اجباری سرمایه نیازی به رعایت تساوی حقوق صاحبان سهام نیست و به همین دلیل کاهش سرمایه ممکن است منجر به اخراج یکی از شرکا از شرکت شود. به‌طور مثال تمامی سهام شریکی کسر شود ولی از سهامدار دیگر چیزی کسر نشود.

  کاهش اختیاری سرمایه

مثلا وقتی شرکت از طریق تصمیم‌گیری در مجمع عمومی فوق‌العاده سرمایه خود را از ۵۰۰ به ۳۰۰ کاهش می‌دهد. نسبت به کاهش اختیاری سرمایه می‌توان اعتراض کرد اما نسبت به کاهش اجباری سرمایه امکان اعتراض وجود ندارد.

  فرآیند کاهش اختیاری سرمایه

کاهش سرمایه مانند افزایش سرمایه با پیشنهاد هیات مدیره آغاز می‌شود و با قرائت گزارش بازرس یا بازرسان ادامه می‌یابد و پس از آن به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده می‌رسد. در این راستا پیشنهاد هیات‌مدیره در رابطه با کاهش سرمایه باید هم توجیه لزوم کاهش سرمایه را شامل شود و هم گزارش درباره امور شرکت از بدو سال مالی در جریان شرکت نیز باشد. این پیشنهاد حداقل ۴۵ روز زودتر از تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده، در اختیار بازرسان قرار می‌گیرد و بازرسان نیز در این باره نظر خود را اعلام می‌کنند. به موجب ماده ۱۹۲ لایحه، اگر مجمع عمومی فوق‌العاده کاهش سرمایه را تصویب کند، تصمیم مجمع درخصوص کاهش سرمایه باید توسط هیات مدیره قبل از اقدام به کاهش اختیاری سرمایه حداکثر ظرف یک ماه هم در روزنامه کثیرالانتشار شرکت و هم در روزنامه رسمی آگهی شود تا تمام سهامداران از کاهش سرمایه مطلع و اگر کسی طلبکار شرکت است بتواند به این تصمیم اعتراض و از عملی شدن کاهش سرمایه جلوگیری کند. در کاهش اختیاری سرمایه باید ۳شرط رعایت شود:

۱- تساوی صاحبان سهام: مثلا نمی‌توان ۲۰ درصد از سهم سهامداری را کاهش داد و از سهامدار دیگر ۴۰ درصد کم کرد.

۲- رعایت حداقل سرمایه مقرر قانونی

۳- رعایت حقوق طلبکاران: شرکت در صورتی می‌تواند کاهش سرمایه دهد که طلب طلبکاران را پرداخت کند. زیرا کوچک شدن شرکت و کم شدن از اموال آن برخلاف حقوق طلبکاران است.

  اعتراض به کاهش سرمایه؟

کاهش سرمایه اختیاری تنها زمانی عملی می‌شود که ۲ ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی ماده ۱۹۳ گذشته باشد. در این‌صورت چنانچه کسی اعتراض نکند یا اینکه اعتراض به کاهش سرمایه به حکم قطعی دادگاه رد و اعلام شود، امکان کاهش سرمایه وجود دارد.  به موجب ماده ۱۹۴ لایحه، اگر ظرف ۲ ماه اعتراض شود و دادگاه اعتراض به کاهش سرمایه را موجه بداند، در این‌صورت به شرکت اخطار می‌کند که برای پرداخت طلب موجل در موعد مقرر، تامین و ضمانت کافی انجام دهد. این در حالی است که چنانچه این تامین را نزد دادگاه قرار ندهد، طلب موجل طلبکار به طلب حال تبدیل شده و دادگاه حکم به پرداخت آن می‌دهد. پس ضمانت اجرای ندادن وثیقه توسط شرکت، حال شدن طلب شرکت به طلبکار است.

  ممنوعیت کاهش سرمایه

در این میان طبق ماده ۱۹۵ لایحه، در ۲ مورد ذیل کاهش سرمایه منتفی خواهد بود؛ مهلت دو ماهه اعتراض به کاهش سرمایه و همچنین در صورتی که در مهلت دو ماه اعتراضی شده باشد، تا خاتمه اجرای حکم قطعی، کاهش سرمایه ممنوع است. آیا امکان خرید سهام شرکت توسط همان شرکت وجود دارد؟به موجب ماده ۱۹۸ لایحه، شرکت نمی‌تواند سهام خود را خریداری کند، زیرا این امر موجب کاهش پنهانی سرمایه شرکت می‌شود. اما طبق بند ب ماده ۲۸ قانون رفع موانع تولید، استثنایی بر ماده ۱۹۸ لایحه وارد شده است. به موجب این بند، شرکت‌های سهامی عام پذیرفته شده در بورس و شرکت‌های سهامی عام پذیرفته شده در بازار خارج از بورس مجازند حداکثر ۱۰ درصد از سهام ثبت شده خود را خریداری و تحت عنوان سهام خزانه نگهداری کنند و مادامی که این سهام در اختیار شرکت است فاقد حق رای خواهد بود. 

 

ترین‌های بورس ترین‌های فرابورس اخبار مجامع
صنایع بورسی شرکت‌های بورسی بازار نفت
بازار طلا بازار فلزات بازار پتروشیمی‌ها
بورس کالا شاخص‌های بورس تحلیل بورس

ثبت نظر

ارسال

نمایش‌

بی توجهی به کارکنان نفت در تعیین پاداش پایان خدمت کارکنان دولت!

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان در ازای هر سال خدمت و به میزان حداکثر تا سی سال ۵۲۰ میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال ۷۵ میلیون تومان اضافه شده است.

  • 403

2877 میلیارد دلار ثروت نفتی برباد رفته در 12 سال تحریم

برای فهم بهتر مقدار هزینه 2877 میلیارد دلاری وارد شده از صادرات نفتی از دست رفته تا پایان سال میلادی گذشته، می‌توان به ارزش ریالی آن با توجه به قیمت دلار در بازارهای امروز اشاره کرد که بالغ بر 100.7 هزار هزار میلیارد تومان می‌شود.

  • 408

رحیمی: در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی دیده نشده است/ معافیت برای خانوارهای کم‌درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلاً در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

  • 479

اشتباه بانک مرکزی در آبان ماه

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت : نرخ ارز در سامانه نیما متغیر خواهد بود. بخشی از مشکلی که در آبان و آذر ماه به وجود آمد بود. اشتباه در تخصیص ارز در یکی از زیرمجموعه های بانک مرکزی بود و موجب شد واردات برای کالاهایی که با درهم باید وارد می شد با محدودیت همراه شود .که باعث شد این موضوع القا ش ...

  • 478

قیمت قطعات یدکی در بازار سلیقه ای شد/ خبری از نظارت نیست

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اعلام اینکه قیمت قطعات یدکی گران شده اما قیمت دستمزد تعمیرکاران خودرو تغییر نکرده است، گفت: در حال حاضر قیمت قطعات یدکی خودرو بسیار بالاست و هیچ نظارتی در این رابطه انجام نمی شود.

  • 475

کارنامه روحانی و رئیسی در کنترل تورم

«تورم را نصف و سپس تک‌رقمی خواهیم کرد»؛ این دقیقا وعده‌ای بود که سیدابراهیم رئیسی در انتخابات سال گذشته داد. اکنون 16 ماه از آغاز به کار دولت او می‌گذرد و بررسی‌ها نشان می‌دهد رئیسی و دولتش در کنترل تورم طی این مدت، نسبت به بازه زمانی مشابه در دولت روحانی، ناکام بوده‌اند.

  • 397

سابقه بیمه خریدنی نیست ولی یک استثنا دارد

سابقه بیمه خریدنی نیست مگر اینکه فرد به ۶۰ سال رسیده باشد و برای بازنشسته شدن نیاز به خرید سابقه بیمه داشته باشد.

  • 569

مردم بیشتر چه خانه‌هایی می‌خرند؟

فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ و قدیمی نمایه غالب در این بازار است.

  • 340

اقتصاد کلان چیست؟

ه علت تاثیرگذاری وضعیت اقتصادی بر تمامی افراد، مسائل اقتصاد کلان، نقش مهمی را در مباحثات سیاسی ملی ایفا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در انتخابات از وضعیت اقتصادی آگاه هستند و می‌دانند که سیاست‌های دولت می‌تواند از راه‌های قابل‌توجهی بر اقتصاد، تاثیرگذار باشد.

  • 387

چرا مردم تمایلی به بیمه‌های زندگی ندارند؟

یک مدیر بیمه‌ای ضمن تشریح برخی دلایل عدم توجه مردم به بیمه‌های زندگی، گفت: :‌ یکی از مهمترین دلایل تورم و کاهش ارزش پول است که مردم متناسب با شرایط تصمیم می‌گیرند.

  • 532

قطار سریع السیر در بازار سکه

برخی از سکه بازان با اشاره به اظهارات اخیر رئیسی درباره قطار پیشرفت به کنایه می گفتند نرخ دلار این روزها سوار قطار سریع السیر شده و ایستگاه ها را یکی پس از دیگری طی می کند. همین امر موجب شده سکه بازان تحت هیجان افزایش قیمت دلار در موقعیت خرید قرار بگیرند.

  • 498

نقش موثر اصناف در تنظیم بازار و توزیع کالاهای اساسی

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین با تاکید بر نقش مهم اصناف در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور و توزیع کالا و خدمات بین جامعه گفت: بدون همراهی و حضور موثر اصناف هیچ برنامه‌ای در بازار قابلیت اجرا و عملیاتی شدن ندارد.

  • 397

احتمال تغییر سن و سابقه بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۲/ کدام صندوقها با بودجه دولت سرپا هستند؟

دولت برای جلوگیری از تشدید چالش در صندوقهای بازنشستگی بایستی پیشنهادهای تحولی در حوزه صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح سن و سابقه بازنشستگی در بودجه سال ۱۴۰۲ لحاظ کند.

  • 1754

پول مازاد فروش خودرو در بورس کالا به جیب خودروساز می‌رود؟

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر قیمت معامله شده خودرو در بورس بالاتر از بهای تمام شده پایه و سود معقول باشد، تفاوت مذکور باید برای مصارف عمومی به طور مثال برای توسعه صنعت حمل و نقل هزینه شود.

  • 285

«زمستان سخت» پتروشیمی ایران آغاز شد

بحران مدیریتی در حالی دومین دارنده منابع گازی جهان را دچار چالش جدی کرده است که رسانه‌های نزدیک به دولت مدت‌ها بود «زمستان سخت اروپا و التماس آن‌ها برای گاز ایران» را نوید می‌دادند.

  • 487

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس در واقع علمی در بازارهای مالی است که در آن پیش‌بینی قیمت‌های آینده بر اساس بررسی قیمت‌های گذشته صورت می‌گیرد.

  • 271

وضعیت حاد در بانک های 4 استان کشور

نرخ تسهیلات به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی در مهر ماه امسال، در 4 استان کشور بالاتر از 100 درصد بوده که اتفاقی خطرناک در اقتصاد قلمداد می شود. به باور برخی تحلیل گران این رویداد می تواند موجب رشد فزاینده نقدینگی شده و از این حیث این 4 منطقه را میدان انفجار نقدینگی می دانند.

  • 1895

بیشترین رشد قیمت سهام بانکی به سامان رسید

در اولین روز هفته معاملات بورس و فرابورس تهران، شاهد تغییرات اندک شاخص سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در بازار سرمایه بودیم.

  • 1705

بیشترین رشد قیمت سهام انبوه سازی، املاک و مستغلات به وتوس رسید

در اولین روز کاری هفته معاملات بورس وفرابورس تهران شاهد افت شاخص سهام شرکت های انبوه سازی،املاک و مستغلات دربازار سرمایه بودیم.

  • 675

وصول ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات در ۷ ماه/ درآمد مالیاتی مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان شد

با توجه به آمارهای سازمان امور مالیاتی طی ۷ ماهه سال جاری حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است و درآمد مالیاتی مهر ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

  • 361