طلسم نفت و‌گاز در بورس انرژی

به‌رغم معاملات نسبتا جذاب هفته‌های ابتدایی عرضه نفت خام سنگین و سبک؛ ولی مدتی است که این بازار نه تنها رمق چندانی ندارد بلکه عدم درج معامله به یک رویکرد طبیعی بدل شده است؛ یعنی از ابتدای عرضه‌ها انتظار داریم که تقاضایی برای خرید در تابلوی بورس درج نشود. این داده را باید بسیار نگران‌کننده ارزیابی کرد، زیرا یک شیوه بسیار مهم و جذاب معاملاتی را در بازارهای صادراتی به حاشیه خواهد برد. عرضه بعدی نفت خام سنگین در تاریخ ۲۸ خرداد ماه با عرضه ۲ میلیون بشکه‌ای با قیمت پایه ۵۹ دلار و ۵۹ سنت صورت خواهد گرفت. البته به جز ناکامی عرضه نفت خام، روز گذشته بورس انرژی زمان مطلوبی را تجربه کرد و ارزش معاملات به نزدیکی ۶۷ میلیارد تومان رسید که از تعادل نسبی در این بازار حکایت دارد. در ماه جاری ارزش معاملات بورس انرژی تاکنون کمتر از ۸۷۰ میلیارد تومان بوده است که با توجه به تعطیلات پیشین ارزش معاملاتی متعادلی به شمار می‌رود اگرچه هنوز هم عرضه‌های جذاب و مهمی برای روزهای آینده در برنامه معاملاتی قرار دارد.

روز گذشته در بورس انرژی ۱۰ هزار تن گاز مایع پالایشگاه ستاره خلیج فارس در رینگ صادراتی بورس انرژی عرضه شد که در برابر این عرضه، هیچ درخواست خریدی درج نشد که عجیب به نظر می‌رسد. شاید جالب توجه‌ترین ویژگی این عرضه، قیمت پایه پیشنهادی فروشنده بود که در مقایسه با قیمت‌های مورد معامله در هفته‌های پیش از یک رشد جدی برخوردار بوده است. در معاملات اخیر یعنی از ۱۶ اردیبهشت‌ تا ۵ خرداد قیمت کشف شده برای همین کالا چیزی بین منفی ۱۴۵ تا ۱۵۰ دلار برای بهای پریمیوم کشف‌شده بود و شاید عرضه با قیمت‌هایی نزدیک به همین رقم جذابیت بالاتری را برای خریداران ایجاد می‌کرد اگرچه چنین رخدادی را تجربه نکردیم. این در حالی بود که در آخرین عرضه برجسته گاز مایع پالایشگاه ستاره خیلج فارس قیمت پایه پیشنهادی برای آغاز معاملات پریمیوم منفی ۱۰۰ دلار بود ولی این در عرضه روز گذشته منفی ۵ دلار درج شده بود که به ذات خود برخی سوالات را مطرح می‌کرد. اینکه بازار به سرعت در طول دو هفته کاری بتواند این میزان از رشد قیمت‌ها را تحمل کند چندان محتمل نیست ولی عرضه با این نرخ به خودی خود شبهات خاصی را در بر دارد اما اگر برای خرید تقاضایی به ثبت می‌رسید آن زمان وضعیت رقابت برای خرید و موقعیت عرضه‌کننده امکان بررسی دقیق‌تری داشت اگرچه به معنی بی‌توجهی به این قیمت عرضه نیست. در هفته‌های آینده باز هم به رخدادهای معاملاتی در عرضه این گروه کالایی خواهیم پرداخت زیرا این کالا و این عرضه‌کننده خاص با توجه به ویژگی‌های فنی و تجاری از اهمیت ویژه‌ای برای بورس انرژی و همچنین اقتصاد کشور برخوردار است. با توجه به عرضه ۱۰ هزار تنی روز گذشته گاز مایع در کنار امکان افزایش ۶ هزار تنی عرضه‌ها، این پتانسیل وجود دارد که این عرضه با اضافه شدن حجم بیشتری از عرضه‌های جدید در هفته آینده باز هم روی تابلوی صادراتی بورس انرژی ایران بیاید. همچنین امروز ۳۵ هزار تن برش سنگین شرکت نفت ستاره خلیج فارس در رینگ بین‌الملل بورس انرژی با پریمیوم منفی ۶۰ دلار عرضه خواهد شد که در صورت ثبت معامله می‌تواند اولین دادوستد برجسته این کالا در بورس انرژی ایران باشد. ۱۱ خرداد آخرین عرضه این کالا با همین قیمت پایه بود که در نهایت به معامله ختم نشد.