کاهش نرخ سود با هدف خروج سرمایه از بانک برای گردش در جامعه

«سعید لیلاز» امروز (دوشنبه) به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: وقتی پول از بانک ها خارج شود، وارد چرخه اقتصادی می شود، سرعت گردش پول افزایش می یابد و این سرعت موجب رونق اقتصادی و کاهش رکود می شود.

وی افزود: وقتی نرخ سود بانکی کاهش می یابد، صاحبان سرمایه های کوچک پول خود را از بانک خارج می کنند و متضرر می شوند اما راه دیگری وجود ندارد؛ زیرا در شرایطی که نرخ تورم پایین می آید، نرخ سود بالا عامل اصلی رکود محسوب می شود.

لیلاز ادامه داد: دولت ناچار است نرخ سود بانکی را کم کند اما کاهش یا افزایش نرخ سود بانکی کار فوق العاده خطرناکی است و باید با احتیاط انجام شود و رئیس جمهوری نیز تاکنون احتیاط خوبی برای این کار داشته و در مدت سه سال به کاهش نرخ سود بانکی اقدام کرده است.

این کارشناس ارشد اقتصادی یادآوری کرد: اگر در برابر کاهش نرخ سود بانکی مقاومت کنیم، رکود ایجاد می شود.

وی ادامه داد: پول کالای مورد معامله بانک هاست؛ یعنی بانک، پول را از مشتریان خود با نرخ سود 15 درصد خریداری می کند و به نرخ 20 درصد به وام گیرنده می فروشد. اکنون اگر بخواهد این سرمایه را 18 درصد بخرد دچار مشکل می شود؛ به طوری که پارسال بانک ها درآمدی که از فروش پول به دست آوردند، کمتر از هزینه ای بود که بابت سود به مشتریان خود پرداخته کردند.

لیلاز اضافه کرد: مصارف و هزینه های پولی بیشتر بانک های ایران بیشتر از درآمدهایشان است؛ بنابراین قیمت خرید سرمایه را پایین می آورند و چاره ای ندارند.
وی نرخ سود بانکی را تابع تورم دانست و افزود: اگر نرخ تورم پایین باشد، باید نرخ سود بانکی در کشوری مانند ایران چهار تا پنج درصد بیشتر از نرخ تورم باشد. البته این فاصله در اروپا نیم تا یک درصد است.

این اقتصاددان اضافه کرد: با توجه احتمال افزایش نرخ تورم در نیمه دوم سال، میزان 15 درصد نرخ سود بانکی مناسب است.

استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: از نظر علمی هیچگاه پول از بانک خارج نمی شود، بلکه از حالت سپرده بلندمدت به سپرده جاری تبدیل می شود. برای نمونه، فردی که 500 میلیون ریال سپرده یک ساله با نرخ سود 18 درصد در بانک دارد آن را از بانک خارج می کند و با آن طلا می خرد، پول وی به حساب طلافروش واریز می شود. طلافروش با این پول زمین می خرد و با ادامه این چرخه، سرعت گردش پول افزایش می یابد و رونق اقتصادی و کاهش رکود را به همراه دارد.

وی افزود: البته بانک های ما با مشکل منابع درآمدی روبرویند و در شرایط رکود اقتصادی، توان پرداخت سودهای 22 تا 28 درصدی را ندارند؛ زیرا فعالیت های اقتصادی چندانی ندارند.

لیلاز درباره برخی شبهه افکنی ها نسبت به میزان دقت نرخ تورم کشور گفت: من به داده های مرکز آمار کاری ندارم اما آمارهای بانک مرکزی دقیق و مطابق استانداردهای بانک جهانی است. این نهاد ممکن است برخی سال ها آمارها را منتشر نکند اما نمی تواند در آنها دست ببرد. اگر می خواستند آمار تورم را دستکاری کنند، مرداد سال 1392 نرخ تورم را 45 درصد اعلام نمی کردند و به فرض می گفتند این نرخ 4.5 درصد است.

به گفته وی، محاسبه نرخ تورم سازوکار دقیق و پیچیده ای دارد و نمی توان با این نرخ شوخی کرد.

به گزارش ایرنا، رئیس کل بانک مرکزی در آغاز امسال گفت: از توفیق های دولت، کاهش نرخ تورم تا 12 درصد است و درصددیم امسال نرخ سود را تا دامنه تورم کاهش دهیم.

«ولی الله سیف» دوم تیرماه نیز در جمع خبرنگاران گفت: کاهش نرخ سپرده یک مسیر طبیعی است که اقتصاد ما در حال طی آن به سر می برد.

به گفته وی، نخستین تاثیر کاهش نرخ تورم بر نرخ سود سپرده است و به تبع آن نرخ سود تسهیلات نیز کاهش می یابد.

برخی کارشناسان اقتصادی اعلام کرده اند گرچه کاهش سود سپرده های بانکی می تواند بانک ها را از فعالیت هرمی دور کند اما در صورت خروج سرمایه ها به سوی موسسه های غیرمجاز مالی چالش های تازه ای ایجاد می کند و باید برای مقابله با آن نیز فکری کرد.