بورس تهران 12000 میلیارد آب رفت

حقیقت این است که پشت هر روند اقتصادی، واقعه‌یی اقتصادی وجود دارد و تا رفع شدن یا تغییر آن واقعه اقتصادی، روند اقتصادی تغییری نخواهد کرد، حتی اگر دستان پرتوان دولتی تلاش بر به هم زدن روند داشته باشند. دخالت در روند بازارها، تجربه‌یی است که بارها در عمر سی و چند ساله انقلاب اسلامی، توسط دولت‌های مختلف تجربه شده است. نزدیک‌ترین تجربه، تجربه ثابت نگه‌داشتن نرخ ارز در دوره اول و نیمی از دوره دوم ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد بود. در حالی که حجم نقدینگی به سرعت در حال رشد بود، کسی نمی‌پذیرفت که نرخ ارز آزاد شود یا دست‌کم همزمان با تورم و رشد نقدینگی رشد کند. نتیجه این دخالت در بازار، زمانی مشخص شد که یک شوک اقتصادی به نام تحریم‌ها پای به اقتصاد ایران گذاشت و شد آنچه شد! هرچند بازارها با هم تفاوت‌های اساسی دارند اما ماهیت همه بازارها یکسان است.
حقیقت امروز اقتصاد ایران رکود است، رکودی که هرچند به گفته رییس‌جمهور در حال گذار است، اما وجود دارد. نمی‌توان انتظار داشت بازاری مانند بورس که تقاضا در آن مشتق از نرخ سوددهی بنگاه‌های بورسی است، در وضعیت فعلی در اوج باشد. دخالت‌ها در این بازار اما، نه‌تنها باعث تغییر روند نمی‌شود، بلکه با از بین بردن شفافیت و اعتماد باعث می‌شود جلو رونق بازار، زمانی که رونق به بازارهای ایران بازگردد، گرفته شود. در هر حال قرار نیست وضعیت فعلی تا ابد ادامه یابد، لذا شاید بهتر باشد اجازه دهیم بورس تهران روند طبیعی نزولی خود را آزادانه ادامه دهد، تا در زمان رونق، رشد سوددهی را به موقع به سرمایه‌گذاران انتقال دهد. با تمام این تفاسیر، و با ریزشی که در روز گذشته رخ داد، شاخص کل بورس تهران نسبت به یک ماه گذشته بیش‌از  2200 واحد افت کرده است. این مقدار ریزش شاخص کل نشان از زیان متوسط 3درصدی سهام‌داران بورس تهران در یک ماه گذشته دارد. ضمنا طی این یک ماه، ارزش بورس تهران تقریبا 12هزار میلیارد تومان آب رفته است.
در روزی که گذشت شاخص کل بورس تهران با نزول 163 واحدی در عدد 72 هزار و 778 واحد بسته شد. سهام شرکت پتروشیمی خلیج فارس (فارس) که با افت قیمت 0.36درصدی مواجه شد، شاخص کل را 29 واحد تنزل داد تا منفی‌ترین اثرگذار بر شاخص کل لقب گیرد. همچنین نماد شرکت‌های بانک صادرات (وبصادر)، سرمایه‌گذاری غدیر (وغدیر)، توسعه معادن و فلزات (ومعادن) و فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) درمجموع تقریبا 60 واحد، شاخص کل را تنزل دادند.

 معامله عمده «تاپیکو» در نماد عادی

از طرف دیگر نماد شرکت نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) توانست شاخص کل را 16 واحد ارتقا دهد. نکته‌یی که درباره معاملات سهام این شرکت در روز گذشته وجود دارد، این است که معامله عمده و بلوکی این سهام در نماد عادی انجام شد. پیگیری روند معاملات این سهم نشان می‌دهد که از میان 10میلیون سهم معامله شده این شرکت، بیش از 6 میلیون سهم به ارزش بیش از 3میلیارد تومان در یک معامله انجام شد. قابل ذکر است که تقریبا 87درصد از خریداران سهام تاپیکو در روز گذشته، اشخاص حقوقی بودند. ضمنا برای سهام سرمایه‌گذاری سپه نیز اتفاق مشابهی رخ داد. تقریبا 15میلیون سهم این شرکت به ارزش بیش از 3.5میلیارد تومان تنها در یک معامله در نماد عادی مبادله شد.

همچنین ایران‌خودرو نیز توانست اثر مثبت قابل‌توجهی بر شاخص کل بگذارد. در روز گذشته سهام ایران خودرو با توجه به اینکه پیش‌تر، پیش‌بینی سود تلفیقی خود را منتشر کرده بود، با افزایش 2.3درصدی مواجه شد و توانست شاخص کل را تقریبا 15واحد ارتقا دهد. از آنجایی که ایران خودرو در میان گروه خودرویی به گونه‌یی نقش پیشرو دارد، لذا اوضاع دیگر نمادهای خودرویی نیز خوب بوده و اغلب سبزپوش شدند.

  ارزش معاملات در حداقل

به این ترتیب، در روزی که گذشت، 347میلیون و 404 هزار برگ سهم و حق تقدم در بورس و فرابورس، به ارزش تقریبا 88 میلیارد تومان دست به دست شد. این میزان تقریبا 62درصد از ارزش کل معاملات را تشکیل می‌داد. این اعداد نشان می‌دهد حجم معاملات سهام در بورس و فرابورس تهران به طرز قابل توجهی پایین است. رقم مذکور حتی از روزهای اخیر نیز که معاملات در حجم بسیار کم در حال انجام بود، پایین‌تر است.

ضمنا 29درصد از ارزش کل معاملات (معادل تقریبا 40میلیارد تومان) به اوراق بدهی اختصاص یافت و همچنین 6درصد از معاملات شامل معاملات عمده می‌شد.

از میان صنایع و گروه‌های بورسی، گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل گذاشته و باعث شدند شاخص کل 45 واحد تنزل یابد. پس از گروه بانکی‌ها، گروه محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، شرکت‌های چندرشته‌یی صنعتی و استخراج کانه‌های فلزی رتبه‌های بعدی را در تاثیر منفی بر شاخص کل در اختیار دارند و هرکدام به ترتیب 27، 24، 21 و 18 واحد، شاخص کل بورس را پایین کشیدند. از طرف دیگر اما گروه خودرویی بیشترین تاثیر مثبت قابل توجه را بر شاخص کل گذاشت و شاخص را 23 واحد ارتقا داد.

به اوراق اختیار فروش تبعی امیدی نیست

در روزهای گذشته، سازمان بورس تلاش داشت با استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی و معاملات این اوراق جلوی ریزش بازار را بگیرد. اما با توجه به اینکه حجم معاملات این اوراق به صفر میل می‌کند، به نظر می‌رسد شاید این راهکار چندان جواب نداده و نتیجه مورد نظر حاصل نشده است. احتمالا محدودیت‌هایی که برای معاملات این اوراق وجود دارد جلو کارکرد مطلوب اوراق اختیار فروش تبعی را گرفته است. از این میان می‌توان به سود 20درصدی این اوراق اشاره کرد که چندان جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد نمی‌کند. از طرف دیگر خرید این اوراق سقف و محدودیت برای هرکد معاملاتی دارد. لذا شاید با این روند نمی‌توان به معاملات این اوراق امیدوار بود.

  صندوق زمین و ساختمان مفید است؟

دو روز از آغاز پذیره‌نویسی صندوق زمین و ساختمان می‌گذرد و تا این جای کار تقریبا 6 میلیارد و 900 میلیون تومان (معادل 46درصد) از این اوراق، به فروش رسیده است. این درحالی است که تا چهارشنبه برای فروش این اوراق فرصت هست و به نظر می‌رسد تا آن زمان این اوراق به فروش برسند، اما بد نیست به خریداران این اوراق دقت شود. در روز اول 5 میلیارد و 400 میلیون تومان از اوراق به فروش رسید که یک‌میلیارد تومان از اوراق را گروه توسعه مالی مهر آیندگان وابسته به صندوق بازنشستگی شرکت نفت، و 1.5 میلیارد تومان از اوراق توسط بازارگردان خریداری شد. این خریدها با هدف موفق جلوه دادن این ایده انجام شده که باید تا پایان منتظر ماند و نتیجه را دید.