ساسان شاه ویسی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا با اشاره به سازوکار اقتصادی متفاوت کشورها در بحث رشد اقتصادی اظهار داشت: مدل سازی نرخ رشد در اقتصادها متفاوت است. با توجه به ظرفیتی که اقتصاد ایران دارد و ظرفیت های به اصطلاح خالی که همچنان جا دارد که در آن بخش ها، سرمایه گذاری و گردش سرمایه داشته باشیم، می توان به رشد اقتصادی در ایران امیدوار بود. بایستی بخشی از دست رفتگی یا اقتصاد پنهان را بتوانیم مدیریت کنیم و آن را به صحنه اصلی اقتصاد بازگردانیم.
به نظرم می رسد که حرکت در استفاده از استعداد و تولید ملی مهم ترین مولفه است. چرا می گوییم تولید ملی؟ یادم هست در اواخر سال ۹۵، یک انتقادی را من وارد می کردم به دولت مستقر، مبنی بر اینکه فروش بیش از اندازه نفت یا همان اقتصاد با نفت، رشد اقتصادی تعبیر نمی شود. رشد اقتصادی اقتصادها را قدرتمند می کند که بتواند مبتنی بر ظرفیت اصلی اقتصاد ارزش افزوده را به وجود بیاورد.
شاه ویسی گفت: درست است که اقتصاد ما یک ثروت خدادادی با عنوان نفت را با خودش همراهی می کند اما اگر ما توانستیم نفت را بفروشیم یا نفت را تبدیل به پایین دست در اقتصاد بکنیم، و آن پایین دستی را به عنوان سرمایه ای برگردانیم که منجر به اشتغال یا منجر به افزایش تولید صنعتی و یا منجر به افزایش تولیدات کشاورزی، منجر به افزایش فناوری های در حوزه های مختلف یا فناوری های نوظهور بشود، آن وقت می توانیم بگویم فروش نفت هم یکی از آن عوامل و محرک هایی هست که اقتصاد ما را توانسته است برخوردار کند.
به عبارت بهتر، بهترین نرخ رشد اقتصادی، نرخ رشد اقتصادی ای هست که مبتنی بر افزایش کمی و کیفی تولیدات صنعتی، تولیدات کشتاورزی و تولیدات مبتنی بر فناوری باشد.
در صورت رسیدن به رشد اقتصادی، آثار آن برای اقتصاد ایران چه خواهد بود؟
شاه ویسی در پاسخ به این سوال اظهار داشت: در نتیجه رشد اقتصادی به اصطلاح پایدار، اثرگذار و رشدی که منجر به کارآمدی اقتصادی بشود، تعبیر آن هست که در وهله اول بتواند خلق ثروت کند، در وهله دوم بتواند اشتغال را فعال کند. بخش بزرگی از سرمایه هایی که به کار نگرفتیم، از جمله سرمایه و منابع انسانی، بایستی که در مسیر اقتصادی این گونه به کارگیری شود. همچنین در عین حال بتواند ظرفیت تحقیق و توسعه که منجر به بهره وری عوامل تولید و نهایتا اقتصادی بشود را برای ما به وجود بیاورد. اینها در کنار همدیگر، ارزش پول ملی را تقویت می کند، سهم ما را از صادرات غیرنفتی، از تجارت بین الملل افزایش می دهد و نهایتا منجر به افزایش سرانه ملی یا به عبارتی بهبود یافتگی سفره خانوار می شود.
چرا با اجرای سیاست های انبساطی در اقتصاد ایران، بازهم به رشد اقتصادی دست نیافته ایم؟
این کارشناس اقتصادی گفت: سیاست های انبساطی عموما در اقتصادهای لیبرال که سعی می کنند در پدیداری بحران ها با استفاده از ظرفیت بازار رقابتی ارتقای سهم اقتصادی را به وجود بیاورند و دوره رکود را پشت سر بگذارند، اجرا می شود. متاسفانه ما حتی اگر سیاست های رقابتی و اقتصاد آزاد را انتخاب بکنیم، آن را با نگاه دولتی انتخاب می کنیم. یعنی مبتنی بر سیاست های دستوری، آن هم صرفا در پدیداری بر اثربخشی کسری بودجه است. لذا اقتصاد سرمایه داری دولتی یک مفهموم ناشناخته چند وجهی هست که چند سالی است اثرگذاری خود را در اقتصاد گذاشته است.
الان نه رقابتی می شویم نه سوسیالیستی؛ عمدتا چون سعی می کنیم همه ارتزاق ملی را حبس کنیم در قابلیت های تولید ثروت و در مدیریت دولتی. چالش برنگیزش آن هست که آنجا هم که می خواهیم از سیاست های انبساطی استفاده کنیم، صرفا محرک های بودجه ساز یا منابع بودجه ای را هدف گذاری می کنیم. خروجی آن، افزایش نرخ تورم، از دست رفتن ارزش پول ملی، ورود تکانه ها و بی اعتمادی به بازار است و نهایتا هم از دست رفتن بازار واقعی است.
شاه ویسی در پایان افزود: متاسفانه صرفا همه داشته های خودمان را در بازارهای مالی می گذاریم و نهایتا منجر به تخریب بازارهای مالی می شود. اتفاقی که در حال حاضر از بورس حدودا یک ماه و نیم قبل شروع شده و می بینیم که در سایر بازارهای مالی اثر خودش را می گذارد. چرا؟ چون آن بی ثباتی و یک وجهی و یک بعدی نگاه کردن به مفهموم سیاست های انبساطی، خروجیش این می شود که امروز در خود تصمیم سازان دولت، همه منتقد هستند و نهایتا مردم هم منتقد هستند. شاید منطقی ترین رویکرد این هست که در نهایت، بایستی ما سیاست های انبساطی را منضبط بکنیم.
ثبت نظر