تعادل جدید در بازار ارز؟

در چهارمین روز هفته، دلار دومین افت متوالی را تجربه کرد و سکه تمام بهار آزادی از کانال ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی فاصله بیشتری گرفت. روز سه‌شنبه، شاخص ارزی ۲۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و روی مرز ۱۲هزار تومانی ایستاد. کاهش قیمتی دلار همزمان با حفظ مرز روانی چنین تصوری را در میان معامله گران ایجاد کرده بود که بازار به‌دنبال برقراری یک تعادل جدید بالای مرز ۱۲ هزار تومانی است. این در حالی است که کاهشی‌های بازار اعتقاد دارند هر قدر التهابات کاهش پیدا کند، نزول قیمتی بیشتری در راه خواهد بود. آنها انتظار بازگشت قیمت دلار به کانال ۱۱ هزار تومانی را دارند. همسو با افت قیمت دلار ، بازار سکه نیز به دست فروشنده‌ها افتاد و این فلز گرانبها ۴۵ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۴ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان رسید. افت قیمتی سکه در شرایطی به ثبت رسید که بهای طلای جهانی در مسیر افزایشی قرار داشت و تا ساعت ۵ بعدازظهر در آستانه محدوده هزار و ۴۷۰ دلاری قرار گرفته بود. با این حال، قیمت سکه بیشتر از آنکه به روند بهای اونس توجه کند، تحت تاثیر افت قیمت دلار قرار داشت.

عبور از التهاب ارزی؟

نوسان دلار در ۲ روز اخیر کاهش پیدا کرده است تا برخی از معامله‌گران عنوان کنند بازار از شرایط التهابی عبور کرده و به شرایط عادی بازگشته است. این در حالی است که در ۲روز ابتدایی هفته شرایط بازار ارز پرنوسان بود و قیمت‌ها با سرعت زیادی در حرکت به سوی سطوح بالاتر بودند. دلار در کمتر از یک روز توانست مرز ۱۲ هزار تومانی را بشکند و یک روز بعد به سوی سطح ۱۲ هزار و ۸۰۰ تومانی حرکت کند. از بعدازظهر یکشنبه شرایط بازار تغییر کرد و اوضاع بر وفق مراد کاهشی‌ها شد. نتیجه آنکه ظرف دو روز دلار ۸۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به مرز ۱۲ هزار تومانی رسید. پس از اینکه دلار به این مرز نزدیک شد، نوسانات کاهش یافت و میزان معاملات نیز پایین آمد. صرافی‌های دولتی نیز که در ابتدای روز با قیمت ۱۲ هزار تومانی اقدام به فروش دلار می‌کردند، از اواسط روز نرخ فروش بر تابلوی اینترنتی آنها عدد ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان نشان داد. در واقع دیروز فاصله بین نرخ بازارساز و بازار آزاد به کمترین حد روزهای اخیر رسید؛ امری که نشان می‌دهد که شرایط بازار ارز تا حدی عادی شده بود.روند قیمتی بازار آزاد، فاصله قیمتی بازارساز با نرخ‌های معاملاتی دلالان و کاهش حجم معاملات، سه عامل مهمی بودند که گزاره عبور از التهاب ارزی بازار را مطرح می‌کردند.در این میان، درباره شرایط فیزیکی بازار نیز حداقل در خیابان فردوسی خبری از بسته بودن صرافی‌ها یا طلا فروشی‌ها نبود و آنها مانند سایر روزهای قبل به فعالیت خود ادامه می‌دادند. البته مشتری زیادی در صرافی‌ها وجود نداشت و آنها عنوان می‌کردند که تقاضا نسبت به روزهای پیشین پایین آمده است. تنها یکشنبه بعدازظهر بود که برخی از فعالان رسمی مغازه‌های خود را به دلیل ترس از ایجاد ناامنی تعطیل کردند.

  مشکل اطلاع‌رسانی قیمتی در بازار

در دو روز ابتدایی هفته، نوسان گیران به واسطه هیجانات ایجاد شده و خلأ اطلاع‌رسانی توانستند سود زیادی را نصیب خود کنند؛ با توجه به کاهش قیمت‌ها و پیام رئیس کل مبنی بر آمادگی بانک برای تامین ارز مورد نیاز مردم، شدت نوسانات کاهش یافت و بازار در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه تغییرات کمتری را تجربه کرد. با این حال، روز سه‌شنبه همچنان فعالان حرفه‌ای بازار با مشکل اطلاع از قیمت‌ها مواجه بودند. یکی از صرافان عنوان می‌کرد از طریق اینترنت دسترسی به قیمت‌ها ندارد و در زمینه حواله نیز نمی‌تواند فعالیت خاصی داشته باشد. وقتی از او پرسیدیم چطور از قیمت‌های بازار مطلع می‌شود، عنوان کرد که از یک شرکت اعلام نرخ، قیمت‌ها به صورت پیامک برای او ارسال می‌شود. صراف دیگری عنوان می‌کرد که در معاملات کف، بازیگر دارند و قیمت‌ها را به صورت تلفنی از او سوال می‌کنند. متقاضیان نیز در ۲ روز اخیر متوجه شده‌اند که ممکن است یک دلال خرد قیمت بسیار بالاتری از کف بازار را برای فروش به آنها پیشنهاد دهد، در نتیجه معمولا سعی می‌کنند از صرافی‌های مجاز ارز خود را تهیه کنند. صرافی‌ها با آرام گرفتن التهابات در زمینه خرید و فروش ارز کمی فعال‌تر شده‌اند.در شرایطی که دسترسی به اینترنت برای بسیاری از فعالان اقتصادی دشوار شده است، برخی کانال‌های تلگرامی خارج از کشور قیمت‌های بسیار بالاتری از کف بازار را گزارش می‌کنند. به عنوان مثال دیروز یکی از این کانال‌ها قیمت دلار را از ابتدای روز تا بعدازظهر بالای ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان درج می‌کرد. این در حالی بود که در بازار آزاد دلار در همان ابتدای روز به ابتدای مرز ۱۲ هزار تومانی رفته بود.

  دلار و مسیر دوگانه؟

به‌رغم افت قیمت دلار در روزهای اخیر برخی از معامله‌گران افزایشی اعتقاد دارند طی روزهای آتی بهای این ارز افزایش خواهد یافت. این دسته عنوان می‌کنند رفت‌و‌برگشت قیمت دلار در روزهای اخیر بیشتر تحت تاثیر هیجانات بنزینی و اعتراضات پیرامون آن صورت گرفت؛ ولی آنچه می‌تواند قیمت را در آذرماه افزایشی کند، ادامه تقاضای تجاری است. بسیاری از شرکت‌ها برای انجام واردات خود در ماه سوم پاییز اقدام می‌کنند و به‌طور سنتی تحت تاثیر این انتظار شماری از معامله‌گران انتظار افزایش قیمت در ماه نهم سال را دارند. در کنار این، شرکت‌های زیادی در نزدیکی پایان سال میلادی نیاز دارند که تسویه‌های دلاری خود را صورت دهند و این دیگر موضوعی است که به عنوان محرک تقاضا در نظر گرفته می‌شود. به این ترتیب می‌توان گفت که افزایشی‌های بازار به دو متغیر سنتی برای رشد قیمت امیدوار هستند. البته دسته دیگری از معامله‌گران افزایشی در بازار حضور دارند که معتقدند در صورتی که نرخ ارز در بودجه افزایش معناداری پیدا کند، ممکن است نرخ‌های بازار آزاد را نیز تحت تاثیر قرار دهد. البته بیشتر اثر نرخ ارز در بودجه بر بازار آزاد به صورت روانی است و به نظر نمی‌رسد اثر پایداری داشته باشد. البته عده‌ای از افزایشی‌ها عنوان می‌کنند، عده‌ای از افراد تحت هراس پایین رفتن دلار از مرز ۱۱ هزار تومانی وارد بازار نمی‌شدند؛ ولی با روند افزایشی روزهای اخیر ممکن است برخی از افراد سعی کنند تقاضاهای آینده خود را نیز در همین روزها و پیش از افزایش بیشتر قیمت‌ها برآورده کنند.

در برابر افزایشی‌های بازار، معامله‌گران کاهشی قرار دارند که حداقل در ۲ روز اخیر دست بالا را در بازار داشته‌اند. کاهشی‌ها بیشتر بر دو متغیر تاکید دارند: یکی قدرت بازارساز و دیگری عدم قدرت تقاضا برای تکان دادن قیمت‌های بازار. به گفته این عده، بازارساز در برابر شوک بنزینی نیز به سرعت اوضاع را در دست گرفت و توانست با عرضه خود قیمت‌ها را به یکباره ۸۰۰ تومان عقب ببرد.به نظر آنها، اینکه بازارساز در یک شرایط التهابی توانست قیمت‌ها را به ریل منطق بازگرداند، خود نشان از قدرت او در مدیریت نوسانات دارد. آنها تحت تاثیر همین دیدگاه باور دارند بازارساز به تقاضای فصلی نیز به خوبی پاسخ خواهد داد. در کنار این، کاهشی‌ها اعتقاد دارند که بخش زیادی از افراد در سال  گذشته ارز مورد نیاز خود را تهیه کرده‌اند و در نتیجه همین موضوع فشار زیادی به قیمت در سال جاری وارد نخواهد شد.