تجربه مداخله ارزی در جهان؛ این بار سوئیس

به گزارش شبکه خبری بانک و بیمه "بینا" به نقل از ایسنا 

، چندی است که مداخله ارزی بانک مرکزی در ادوار گذشته برای کنترل بازار ارز  با انتقادهایی همراه شده و برخی این کار را فقط مختص کشورهایی مثل ایران می‌دانند که دولت با سیاست های دستوری سعی در کنترل قیمتها دارد. بررسی تجربه کشورهای دیگر در این زمینه می‌تواند پاسخگوی بسیاری از سوالات باشد.

یکی از این کشورهای اروپایی سوئیس است که پس از بحران ارزی، در چندین مرحله اقدام به خرید گسترده ارزهای خارجی کرده؛ به‌طوری‌که این خرید تا ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور ارزش داشته است.

در بحران مالی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی ارزش فرانک سوئیس افزایش زیادی پیدا کرد که باعث کاهش صادرات و افزایش واردات این کشور اروپایی شده بود. در روز ۱۲ مارس سال ۲۰۰۹ بانک مرکزی سوئیس اعلام کرد برای ممانعت از افزایش بیشتر ارزش فرانک تصمیم به خرید ارزهای خارجی دارد. با خرید یورو و دلار توسط بانک مرکزی این کشور، ارزش فرانک از ۱.۴۸ در مقابل یورو و تنها ظرف یک روز به ۱.۵۲ رسید. اما این سیاست ادامه پیدا کرد و به نظر می‌رسید که تا انتهای سال ۲۰۰۹ میلادی این مشکل برطرف شده باشد و به همین دلیل بانک مرکزی خرید ارزهای خارجی را متوقف کرد.

این کار سبب شد که ارزش فرانک سوئیس برای بار دیگر رشد کند؛ بنابراین سیاست خرید ارز خارجی به ارزش ۳۰ میلیارد فرانک سوئیس در هر ماه ادامه یافت. در روز ۱۷ ژوئن سال ۲۰۱۰ که بانک مرکزی خبر از پایان مداخله در بازار ارز داد، میزان ارزهای خارجی خریداری کرده برابر با ۱۷۹ میلیارد یورو بود که سهمی معادل ۳۳ درصد تولید ناخالص داخلی سوئیس داشت.

در سپتامبر سال ۲۰۱۱ بانک مرکزی برای بار دیگر وارد بازار ارز شد و ارزش فرانک سوئیس در برابر یورو را برابر با ۱.۲ تعیین کرد.

در روز ۱۵ ژانویه سال ۲۰۱۵، بانک مرکزی به‌طور ناگهانی اعلام کرد سیاست نرخ برابری ارز ثابت (یعنی نرخی که در سال ۲۰۱۱ تعیین کرده بود) را ادامه نمی‌دهد. درنتیجه ارزش فرانک سوئیس رشد کرد و ارزش یورو در مقابل فرانک ۴۰ درصد تنزل یافت.

بدین ترتیب سرمایه‌گذاران به خرید فرانک روی آوردند تا از نابودی سرمایه‌های خود جلوگیری کنند و این مسئله بازهم ارزش فرانک را بالا برد. فرانک گران‌قیمت، باعث شد تا کالاهای صادراتی این کشور در بازارهای جهانی هم گران شود و بازارش از دست برود.

بانک مرکزی بعد از مشاهده این وضعیت، فرانک تازه‌ای را طراحی و جایگزین فرانک قبلی سوئیس کرد و  با  فرانک جدید یورو خریداری کرد. افزایش عرضه فرانک در مقایسه با یورو دوباره باعث کاهش ارزش فرانک در بازار شد. این سیاست باعث شد که این بار ارزش ارزهای خارجی خریداری‌شده توسط بانک مرکزی به ۴۸۰ میلیارد دلار برسد که ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی سوئیس بود.

بعد از اعلام بانک مرکزی اتحادیه اروپا مبنی بر توقف تزریق به بازار ارز دوباره ارزش فرانک در برابر یورو رشد کرد و بانک مرکزی اعلام کرد که سیاست نرخ ارزش ثابت را در پیش می‌گیرد.

در ژوئن سال ۲۰۱۶ میلادی و زمانی که مردم بریتانیا به برگزیت رأی دادند، بانک مرکزی سوئیس اعلام کرد سیاست خرید ارزهای خارجی را از چندی پیش آغاز کرده است. اجرای سیاست نرخ بهره منفی در کنار خرید ارزهای خارجی مانع از قدرت گیری بیش‌ازحد ارزش فرانک شد. این مداخلات در بازار ارز باعث شد تا کالاهای تولید سوئیس قدرت رقابت بالایی در بازارهای جهانی داشته باشد.

منابع: پترا گرلاچ ۲۰۱۱، رویترز  ۲۰۱۵ و اکونومیست

انتهای پیام